Kardinaal Sarah: Ons enige antwoord op het mysterie van het kwaad is stille aanbidding.

 Homilie bij de 400ste verjaardag van de verschijning van de H Anna in Bretagne/Frankrijk: 

Kardinaal Sarah

Beste mensen uit Bretagne en Frankrijk, ik groet met respect de aanwezige burgerlijke autoriteiten ter gelegenheid van de 400e verjaardag van de verschijningen van Sint Anna. Paus Leo XIV heeft mij afgevaardigd als zijn buitengewone gezant naar dit heiligdom van Sint Anna van Auray. Met zijn gebaar wil de Heilige Vader het belang (applaus) benadrukken dat hij aan uw pelgrimstocht hecht. Daarom breng ik u allen, pelgrims naar Sint Anna, de groeten en zegeningen van de Heilige Vader over. Vandaag betuigt hij u, via zijn gezant, zijn vaderlijke genegenheid. Namens hem breng ik een zeer vriendelijke groet over aan Monseigneur René Centène, bisschop van Vannes, die de Heilige Anna zo liefheeft, en groet ik de andere bisschoppen, de aanwezige Abten, de oversten van de hier aanwezige gemeenschappen, de priesters uit Bretagne en elders. En u, beste pelgrims naar Sint Anna, die naar dit heiligdom bent gekomen om gehoor te geven aan de roep van Sint Anna en bovenal om God te aanbidden. 

Op deze plek, 400 jaar geleden, verscheen Sint Anna aan Yvon Nicolazic en zei: "Yvon Nicolazic, Me zo Anna, mamm Mari ("Ik ben Anna, moeder van Maria", in het Bretons). Yvon, wees niet bang, ik ben Anna, moeder van Maria. Vertel uw rector, uw priester, dat er op het land Bocenno - dat wil zeggen deze plek waar we nu zijn - ooit een kapel in mijn naam is gebouwd, de eerste in het hele land. De kapel ligt al 924 jaar en 6 maanden in puin. Ik wil dat hij zo snel mogelijk wordt herbouwd en dat u ervoor zorgt, want God wil dat ik daar geëerd word en God wil dat u daar in processie naartoe komt."

Beste Bretonse broeders en zusters, Sint Anna zei tegen Yvon Nicolazic: God wil deze plek. God heeft dit land uitgekozen om er een heilige plaats van te maken. God wilde dat een stuk van uw land, een stuk van uw vaderland, Frankrijk, een heilige plaats zou zijn, een gereserveerde plaats. God wilde niet dat uw voorouders deze plek zouden bewerken, niet om er te boeren. Hij koos deze plek om te zijn, om geëerd te worden. Er schuilt hier een groot mysterie in dat overdacht moet worden. Er waren vele andere kerken beschikbaar. Er waren vele andere mogelijke plekken om te wonen. Maar Hij koos deze. Waarom koos Hij die? Ten eerste om ons te vertellen dat God op de eerste plaats komt. Dat Gods glorie ons voorgaat en niet aan ons toebehoort. God schiep ons door een daad van onbaatzuchtige liefde. De hele schepping is het werk van zijn handen, het vrije geschenk van zijn liefde.

Dat Hij onder alle wezens weet dat Gods hand al deze dingen gemaakt heeft en dat Hij de ziel van elk levend wezen en de adem van elk menselijk schepsel in Zijn handen houdt.

U hebt ons van de zonde gered door het kruis, wat een daad van onbaatzuchtige liefde is die zelfs groter is dan de schepping zelf.

Wij hebben zijn liefde niet verdiend. Hij heeft ons eerst liefgehad. We zijn Hem alles verschuldigd, want in Hem hebben we leven. Beweging en bestaan. Voor ons, zijn schepselen en zijn kinderen, is God eren en Hem eer geven daarom rechtvaardig handelen. God eer geven is geen optionele keuze, het is een plicht, het is een noodzaak. Het is erg belangrijk om ons hiervan bewust te worden, vooral in jullie samenlevingen, die God vaak beschouwen als een nutteloos, dood ding, zonder enige interesse.

Te vaak wordt religie in het Westen gepresenteerd als een activiteit ten dienste van het menselijk welzijn. Religie wordt gelijkgesteld aan humanitaire actie, liefdadigheid, het verwelkomen van migranten en daklozen, het bevorderen van universele broederschap en wereldvrede.

Spiritualiteit zou een vorm van persoonlijke ontwikkeling zijn, bedoeld om de moderne mens wat verlichting te brengen, gericht op zijn gebruikelijke politieke en economische activiteiten. Hoewel deze kwesties belangrijk zijn, is deze visie op religie onjuist. Religie gaat niet over voedsel of humanitaire actie. In de woestijn was het de eerste verleiding die Jezus afwees. Om de mensheid te verlossen, moet je de ellende van honger en armoede overwinnen, en dat is wat de duivel de Heer voorstelt. Maar Jezus antwoordt dat dit niet de weg naar verlossing is. Hij laat ons begrijpen dat zelfs als iedereen genoeg te eten had, zelfs als iedereen welvaart zou ervaren, de mensheid niet verlost zou worden.

In feite zien we hoe de mens, juist in de landen van gemak, rijkdom en overvloed, zichzelf vernietigt, zichzelf vernietigt omdat hij God vergeet en alleen nog maar aan zijn rijkdom en aardse welzijn denkt. Wat de wereld redt, is Gods brood. De mens moet gevoed worden met het brood van God. En het brood van God is Christus zelf. Wat de wereld zal redden, is de mens die voor God knielt om Hem te aanbidden en te dienen. God staat niet tot onze dienst. Wij staan tot zijn dienst. We zijn geschapen om God te loven en te aanbidden. Het is in de aanbidding van God dat we onze echte waardigheid ontdekken, de ultieme reden van ons bestaan.

Het is knielen voor God om Hem te aanbidden. Dat is wanneer de mens zijn ware grootheid en adeldom ontdekt. En als we God niet aanbidden, zullen we uiteindelijk onszelf aanbidden. God heeft deze plek gekozen om aanbeden te worden. God heeft Frankrijk uitgekozen om als heilige grond te zijn, een land gereserveerd voor God. Ontheilig Frankrijk niet. Want het is heilige grond, een land gereserveerd voor God. Hij zei ons dat deze plek voor Hem gereserveerd moest worden, dat het apart gezet moest worden om God te aanbidden. We moeten ons afzonderen. Bretagne is een heilig land en moet een heilig land blijven, een land gereserveerd voor God. God moet hier de eerste plaats krijgen en onze eerste activiteit moet zijn om God te aanbidden en te verheerlijken. Aanbidden en verheerlijken is de hoogste uiting van onze dankbaarheid aan God en de mooiste reactie van ons leven op zijn uitzonderlijke liefde voor ons. Om God te aanbidden, moeten we ons in stilte afzonderen. Overspoel deze plek niet met lawaai, maar kom hier in de stilte van je hart om naar God te luisteren.

Dit is wat we het ingaan in een heilige houding noemen. Er zijn heilige plaatsen, plaatsen gereserveerd voor God, door God gekozen. Plaatsen die niet ontheiligd kunnen worden door andere activiteiten dan gebed, stilte en liturgie. Onze kerken zijn geen theaters. Onze kerken zijn geen zalen voor concerten, culturele activiteiten of amusement. De kerk is Gods huis. Het is exclusief voor hem gereserveerd. We komen binnen met respect en verering, netjes gekleed, omdat we beven voor de grootheid van God. We beven niet van angst, maar met respect, steun en bewondering. En ik wil de Bretonse mannen en vrouwen bedanken die de mooiste traditionele kleding weten te dragen om de goddelijke majesteit te eren. Dit gaat niet over folklore.

De uiterlijke inspanning die u levert om u te kleden, is slechts een teken van uw innerlijke inspanning. U biedt uzelf aan God aan met een zuivere ziel, gewassen door het sacrament van de biecht, versierd met gebed en de geest van aanbidding. Heilige plaatsen behoren ons niet toe. Ze behoren God toe. Evenmin behoren heilige liederen of welke heilige liturgie dan ook ons toe. Het doel van de liturgie is de glorie van God en de heiliging van de gelovigen. En gewijde muziek is een bevoorrecht middel om de actieve en volledig bewuste deelname van de gelovigen aan de heilige viering van de christelijke mysteries te vergemakkelijken.

We komen hier om deel te nemen aan een liturgie die ons voorafgaat en ons leidt in de eredienst. We komen niet om een moment van folklore of afleiding te vinden of om te pronken met onze culturele waarden. We zijn hier voor de glorie van God. De liturgie is geen menselijk schouwspel. Het is onze timide reactie op de glorie van God die ons voorafgaat. Daarom is ze doordrongen van schoonheid, edelmoedigheid en heiligheid.

In de verschijning vertelt Sint Anna aan Yvon Nicolazic dat God wil dat de oude kerk, die in puin lag, herbouwd en onderhouden wordt. De herbouw van Gods kerk is moeilijk, kostbaar en veeleisend. En toch is het het beeld van wat God vandaag de dag wil. God wil nog steeds dat we zijn huis herbouwen. God komt vandaag tot ieder van ons zeggen: Ik heb je ziel gekozen, Ik heb je hart gekozen als heilige grond om te aanbidden. Je doopziel is een heilige plaats. Ontheilig haar niet door haar over te geven aan ongeordende hartstochten en de geest van de wereld. Ontheilig haar niet door Gods eerste plaats te stelen. Je ziel is als een kerk, omdat Ik, jouw God, daar woon. Ik leef erin door de genade van de doop, maar deze kerk kan verwoest worden. En als de Kerk van je ziel verwoest is, luister dan naar Gods roepstem.

Het is tijd om haar te herbouwen, en wel op een rots. De rots, het solide fundament waarop we ons leven en onze hoop op het eeuwige leven moeten bouwen, is Christus Jezus zelf. Ja, het is tijd om de kerk van onze ziel te herbouwen. Het is tijd om te belijden. Belijd de zonden die je hebt begaan in woord en daad, 's nachts of overdag. Belijd in deze gunstige tijd en ontvang op de dag van de verlossing de hemelse schat. Waak bovenal over je ziel, zegt Sint Cyrillus van Jeruzalem.

Het is tijd om ervoor te zorgen door elke dag een echte tijd van intens stil gebed te houden. Het is tijd om de afgoden van geld en de schermen van gemakkelijke, vulgaire verleiding te verdrijven. God wil je hart. God wil je ziel. Net zoals Hij dit land Bretagne wilde, is je ziel een heilige plek. Zorg ervoor. Alleen in dit heilige heiligdom van je ziel kan God tot je spreken, je troosten en je door een radicale bekering van je leven weer bij zichzelf brengen. Alleen in dat innerlijke heiligdom kun je zijn roep horen om heilig te zijn, om een aanbidder te zijn. Wees heilig, want Ik, de Heer, je God, ben heilig. Het is in deze innerlijke en heilige plek dat jij, als jongeman, zijn roep kunt horen om priester of religieus te worden, dat jij, als jonge vrouw, zijn roep kunt horen om je in het religieuze leven aan Hem over te geven, door je lichaam, je hart en al je vermogen om lief te hebben aan Hem te wijden. 

Als je deze innerlijke plek van je ziel ontheiligt door een leven gedomineerd door zonde en werelds vermaak, loop je het risico je leven te missen. Je loopt het risico nooit echt jezelf te zijn. Mijn geliefde broeders en zusters, laten we God niet beroven van het heilige heiligdom van onze ziel. God schiep het, God verloste het. Laten we ons lichaam niet ontheiligen. Ons lichaam is Gods tempel en Gods geest woont in ons. Laten we deze tempel niet verwoesten, want Gods tempel is heilig en wij zijn die tempel. God heeft het ons toevertrouwd zodat we ervoor kunnen zorgen en Hem in stilte kunnen aanbidden. God wil dit. God wil jou. Beste broeders en zusters, God heeft dit stuk land in Bretagne met een heel bijzondere bedoeling uitgekozen. Hij wilde hier vereerd worden door de verering van Sint Anna. Er is geen andere plek ter wereld waar Sint Anna is verschenen. Wat een voorrecht, wat een genade, wat een mysterie.

Sint Anna brengt een bijzondere boodschap naar deze plek. Zij, die gelukkig en gezond geen kinderen had vanwege haar hoge leeftijd, moet onder deze situatie geleden hebben. Haar hart moet vol pijn en zorgen zijn geweest. Wat een lijden voor het hart van een vrouw die verlangt om moeder te worden en haar wachten zo lang ziet duren. Hoezeer moet Sint Anna zich hebben afgevraagd? Is het mijn schuld? Waarom zo'n beproeving? Er zijn zeker mannen en vrouwen onder jullie die lijden omdat ze geen kinderen krijgen. Zeker onder jullie. Er zijn ouders wier harten, net als die van de Heilige, gevuld zijn met lijden, angst en bezorgdheid om zieke kinderen, om kinderen die het geloof hebben verlaten en die lijken af te drijven van God voor hun familie, voor hun vaderland. Onze beproevingen en ons lijden laten ons soms achter in een staat van diep onbegrip.

Maar waarom? Waarom de dood van een kind? Waarom het lijden van onschuldigen? Waarom oorlog? Waarom verraad? Waarom, Heer, voelen we ons soms door Hem verlaten? Blijkbaar is God er niet meer, en voor Europa is God dood. Moeten we in opstand komen? Moeten we geloven dat God onverschillig voor ons is geworden? Moeten we onze religieuze praktijk opgeven omdat God niet naar mijn gebeden luistert? Moeten we stoppen met bidden en naar de zondagsmis gaan? Laten we vandaag eens naar Sint Anna kijken, vooral omdat u gekomen bent om haar te eren. Laten we naar haar kijken en naar haar stem luisteren. Wat doet ze? Komt ze in opstand tegen God? Het is zich van God afkeren. Nee, ze blijft in aanbidding. God is groter dan onze misverstanden, dan onze twijfels. God is groter dan ons hart.

Tegenover het kwaad hebben we geen pasklare antwoorden. We hebben geen menselijke antwoorden. Tegenover het kwaad, tegenover het lijden van onschuldigen, hebben we maar één antwoord: Aanbidding. Ons enige antwoord op het mysterie van het kwaad is stille aanbidding. Ja, het kwaad is onbegrijpelijk, maar we weten vanuit het geloof dat aanbiddend vertrouwen in God sterker is dan de absurditeit van het kwaad. Sint Anna is hier gekomen om het Bretonse volk en heel Frankrijk, en via hen aan mensen overal, te vertellen dat aanbidding het enige medicijn is tegen de wanhoop die het kwaad met zich meebrengt. Geloof in God en de aanbidding van God zijn de enige remedies die de mensheid een solide en duurzame vrede kunnen garanderen.

Hier zijn generaties vrouwen en zeelieden die op zee verdwaald zijn gekomen om te verkondigen dat God sterker is dan het lijden van een rouwend hart. Hier zijn generaties ouders, getroffen door onvruchtbaarheid, gekomen om te verkondigen dat vertrouwende aanbidding de ultieme vruchtbaarheid is van een ziel die door lijden geteisterd is. Hier zijn generaties ouders, bezorgd over hun kinderen die naar de oorlog zijn vertrokken, over hun zonen die verdwenen zijn of ver van God verwijderd zijn, gekomen om te protesteren tegen hun geloof, hun vertrouwen en hun hoop.

Dus jullie allen die lijden, ik spreek tot jullie. Kijk naar Sint Anna, jullie allen die wanhopen om jullie kinderen, jullie ouders, jullie land. Kijk naar Sint Anna terwijl ze volhardt in aanbidding. Aanbidding van God zal ons nooit in de steek laten. De geduldige en stille aanbidding van Sint Anna maakte het mogelijk dat Maria geboren werd, de moeder van de Verlosser, de mooiste, de zuiverste, de heiligste van alle schepselen, jullie allen wier harten lijden en pijn dragen, jullie hoop in vertrouwen op God. Terwijl de nacht donker wordt, zal jullie aanbidding vrucht dragen in hoop.

Volhardende, meedogenloze aanbidding scheurt door de duisternis. Het brengt het licht van hoop. En u, beste priesters, bent met weinigen. U bent betrokken bij verschillende parochies, u bent links en rechts rusteloos. Ik smeek u, besteed veel tijd aan aanbidding voor het Allerheiligste Sacrament. Volhardende aanbidding, ik herhaal, scheurt de duisternis uiteen. Het brengt het licht van hoop.

Volhardende aanbidding doorboort de mantel, de lokroep van het kwaad. Het werpt de last van wanhoop omver. Het is de schreeuw van liefde en geloof die alleen vruchtbaar blijft te midden van de nacht van het kwaad. Geen lelijkheid kan de schoonheid uitputten van een hart dat aanbidt. Geen geweld kan zijn onoverwinnelijke kracht uitdrogen. Mijn broeders en zusters, er is één genade die nooit zal worden afgenomen. Het is het vermogen om God te aanbidden en Hem te beminnen met heel ons hart, met heel onze ziel en met al onze kracht. En we zijn hier gekomen om van Sint Anna te leren hoe we God moeten aanbidden, God moeten beminnen met heel ons hart, met heel onze ziel en met al onze kracht.

Wanneer alles soms donker lijkt, kunnen we altijd zeggen, met onze geliefde paus Leo XIV, dat het kwaad niet zal zegevieren. God, onze God, is oneindig goed, oneindig mooi, oneindig groot. Moge vandaag, samen met Sint Anna, op deze door God uitgekozen gezegende plaats, deze liefdeskreet in ieder van ons hart opstijgen: "Kom, laten wij de Heer aanbidden, kom, laten wij Hem aanbidden, laten wij voor Hem buigen, laten wij onze knieën buigen voor de Heer, onze Schepper, want Hij is onze God. Amen."