Kerstmis is de ontmoeting met de werkelijkheid van de mensen

‘God kiest juist deze situatie waar de mensen zich in bevinden uit om de wegwerpcultuur uit te dagen met de nieuwheid van een blik die recht doet aan de oneindige waarde van elke individuele mens’.

De brief van de president van de Fraterniteit van Gemeenschap en Bevrijding, in de Corriere della Sera van 24 december. door Julián Carrón – 24-12-2019

Geachte redactie, Iemands nederlagen, zijn falen, het mislukken van iemands pogingen. Dat iemand in het leven niet slaagt. Hoe vaak is dit het criterium waarmee we naar iemand kijken (op ons werk, in ons leven, in onze relaties). En hoe dikwijls wordt dit de blik waarmee we naar onszelf kijken. Wat volgt, is die schaamte over onszelf, waarachter menselijke situaties schuilgaan van wonden, littekens, pijn, die eenieder in zijn binnenste koestert als een onbehagen, dat af en toe tot uitbarsten komt, op persoonlijk en op sociaal niveau. Als iemand niet slaagt, als hij niet op het niveau is van de heersende standaarden die het succes opleggen als levenscriterium, dan moet hij het veld ruimen. De paus noemt dat (ook onlangs nog, sprekend over gehandicapten en gevangenen) de ‘wegwerpcultuur’.

Helaas heeft deze cultuur sterk de overhand – zozeer dat ze algemene mentaliteit geworden is – niet enkel om ons heen, maar ook in onszelf. Blijft er na dit wegwerpen nog iets over? Ja, wat rest is deze gewonde, onrustige, verwarde menselijkheid van ons: zij blijft en schreeuwt dat ze iets verwacht dat ons bevrijdt uit een situatie die geen uitweg lijkt te hebben. God kiest juist deze menselijke situatie uit, die door geen enkel pogen veranderd lijkt te kunnen worden, om de wegwerpcultuur uit te dagen met de nieuwheid van een blik die recht doet aan de oneindige waarde van elke individuele mens. Tegenover onze mislukkingen gelden ook vandaag de woorden van de profeet Jesaja: ‘Jubel het uit, gij onvruchtbare!’ (Jes 54,1), dat wil zeggen jij en ik, die er nooit in slagen de standaarden te halen. ‘Wees niet bevreesd, want gij behoeft u niet te schamen; voel u niet vernederd, want reden tot blozen hebt gij niet’ (Jes 54,4). Zie hier de uitdaging die God richt tot onze zo koppige manier van naar onszelf kijken volgens onze eigen maat of volgens die van de anderen. God schaamt zich niet over ons, over onze broosheid, over onze wonden, over het feit dat we heen en weer geslingerd worden, over dat nihilisme dat Galimberti in de Corriere della Sera beschreef als ‘betekenisleegte’ (15 september 2019). Maar hoe richt God zijn uitdaging tot ons? Wat is het krachtigste gebaar dat Hij jegens ons verricht? Hij biedt ons geen troostend woord, maar gebeurt in ons leven. Om ons te laten begrijpen hoeveel wij waard zijn, is het Woord – God, de betekenis, de oorsprong en de bestemming van ons bestaan – vlees geworden en onder ons komen wonen (vgl. Joh 1,14). Niets is overtuigender dan dit: de Heer van de hemel en de aarde neemt onze menselijkheid aan. Door vlees te worden, en door aanwezig te blijven door middel van het vlees, van de reële menselijkheid van concrete personen, kan Hij elke menselijke situatie omhelzen, in elk onbehagen binnengaan, in elke wond, in elke verwachting van het hart. Hij kan vandaag als levende woorden laten weerklinken die woorden die tweeduizend jaar geleden voor het eerst werden uitgesproken en die de precieze maat geven van de grootheid van eenieder van ons: ‘Wat voor nut heeft het voor een mens heel de wereld te winnen, als dit ten koste gaat van eigen leven? Of wat zal een mens kunnen geven in ruil voor zijn leven?’ (Mat 16,26). Ons ik is meer waard dan het heelal! Don Giussani becommentarieerde de vragen van Jezus aldus: ‘Geen vrouw heeft ooit een andere stem over haar kind horen spreken met zo’n oorspronkelijke tederheid en onbetwistbare waardering van de vrucht van haar schoot, met een totaal positieve bevestiging van zijn bestemming; enkel de stem van de Jood Jezus van Nazareth doet dat. Maar meer nog, geen mens kan zichzelf bevestigd voelen met de waardigheid van een absolute waarde, los van zijn succes. Niemand ter wereld heeft ooit zo kunnen spreken!’ (Sporen trekken in de geschiedenis van de wereld, p. 9-10). Wanneer deze blik, die recht doet aan de mens, binnengaat in je leven, raak je sprakeloos van verbazing, begin je een blik op jezelf te krijgen die anders niet mogelijk zou zijn. Zoals ik de afgelopen dagen kon constateren toen ik een brief kreeg van een jonge vriendin: ‘Hoe meer ik wandel onder deze blik, des te dierbaarder worden me ook alle wonden die ik heb, mijn kleinheden, mijn pijn, de dingen die ik van mezelf niet begrijp, mijn angsten, mijn bekrompenheden, mijn zonden. Ik weet dat zij de enige mogelijkheid zijn om de Heer te onderscheppen die langs komt, omdat ze me ontwapenen en behoeftig, klein laten zijn. Mij verbaast het feit dat ik niets meer van mezelf wil censureren; sterker nog, ik wil koppig alles helemaal tot op de bodem in aanmerking nemen. Mijn menselijkheid is mij alleen dierbaar omdat ze zo omhelsd wordt door de Heer die komt’. Het doet me denken aan een onvergetelijke bladzijde over deze ontmoeting met Christus, aanwezig door middel van de veranderde menselijkheid van een van Zijn getuigen: ‘Zodra de Ongenoemde was binnengeleid, ging Federigo hem welwillend en met helder gelaat en open armen tegemoet, alsof hij naar zijn komst had uitgezien […]; ‘al zo lang en zo dikwijls had ik zelf bij u moeten komen’. ‘Bij mij, u! Weet u wie ik ben? Hebben ze u mijn naam goed gezegd?’ […] ‘Laat mij’, zei Federigo, haar met liefdevolle dwang grijpend, ‘laat mij die hand drukken’. […] Met die woorden spreidde hij zijn armen om de hals van de Ongenoemde. Die trachtte er zich aan te onttrekken en verzette zich een ogenblik, maar gaf dan toe, als overwonnen door die uitstorting van liefde. Hij omhelsde ook de kardinaal […] Terwijl de Ongenoemde zich losmaakte uit de omarming […] riep hij uit: ‘Waarlijk grote God! Waarlijk goede God! Nu ken ik mijzelf, begrijp ik wie ik ben’’ (A. Manzoni, De verloofden). Het echt interessante punt is dat de ervaring van de Ongenoemde die Manzoni beschrijft, onder ieders bereik is! We zien haar opnieuw gebeuren in personen als die jonge vriendin. Dat is het ‘goede nieuws’ dat Kerstmis ons brengt. Niet slechts goede woorden, maar de ontmoeting met een menselijke, vleselijke werkelijkheid, die een uitdaging vormt voor het niets dat in opmars is, en die ons in staat stelt helemaal naar onszelf te kijken – zoals we zijn – zonder schaamte, want Jezus van Nazaret heeft zich niet geschaamd om binnen te gaan in ons vlees, door mens te worden. Kerstmis is dat in doeken gewikkelde kind dat ons zegt: ‘Waarom kijk je niet naar jezelf zoals ik naar jou kijk, zoals ik kijk naar jouw menselijkheid? Merk je niet op dat ik kind geworden ben juist om jou heel de voorkeur te laten zien die ik voor jou heb?’

Kardinaal Eijk: Contra assistentie bij zelfmoord.

Van de Catholic Herald

Een priester moet duidelijk aan een persoon zeggen die kiest voor geassisteerde zelfmoord of euthanasie dat hij een zware zonde begaat, zei de Nederlandse Kardinaal aan CNA.

Om diezelfde reden kan een priester niet aanwezig zijn als euthanasie of hulp bij zelfmoord wordt gepleegd. Dat zou immers kunnen geïnterpreteerd worden dat de priester er geen problemen in ziet in zo een beslissing of zelfs 'dat men volgens de leer van de Kerk zou denken dat het niet in alle omstandigheden moreel onaanvaardbare handelingen zijn'.

Als geneesheer, voor zijn roeping, schreef kardinaal Eijk een doctorale dissertatie in de jaren 1980 over de euthanasie-wetten. Hij moet een kudde leiden die zich bevindt in een van de landen met de meest liberale euthanasiewetten ter wereld.

Kardinaal Eijk legde uit aan CNA dat 'een priester zeer duidelijk moet maken aan hen die kiezen voor geassisteerde zelfmoord of voor euthanasie dat deze handelingen de intrinsieke waarde van het menselijke leven ontkennen, en een zware zonde zijn.'

De kardinaal sloot de mogelijkheid van spirituele begeleiding niet uit. Toch benadrukt Eijk dat een 'priester niet aanwezig mag zijn bij euthanasie of geassisteerde zelfmoord'. Door aanwezig te zijn zou de priester kunnen suggereren dat de priester de beslissing steunt, of zelfs dat euthanasie en geassisteerde zelfmoord niet in alle omstandigheden moreel onaanvaardbaar zou zijn.

Kardinaal Eijk maakte een onderscheid tussen euthanasie en geassisteerde zelfmoord. Hij zei dat 'bij geassisteerde zelfmoord, neemt de patient de pillen die de dokter hem intentioneel heeft voorgeschreven om zelfmoord te plegen. En dan is er euthanasie, waarbij de dokter zelf de producten toedient die een einde maken aan het leven van de patiënt, op zijn verzoek. Niettemin zijn de verantwoordelijkheden voor de patiënt en de dokter dezelfde'.

Kardinaal Eijk zegt dat de 'verantwoordelijkheid van de patiënt is even groot voor zowel geassisteerde zelfmoord als euthanasie omdat hij zelf het initiatief neemt om zijn leven te beëindigen, en dat blijft hetzelfde of hij nu zelf zijn leven beëindigt of dat de dokter het voor hem doet.'

De dokter zijn ook in beide gevallen even verantwoordelijk, zei de kardinaal.

Door euthanasie uit te voeren, beschadigt de dokter rechtstreeks de waarde van het leven, wat een intrinsieke waarde is. Door mee te werken aan geassisteerde zelfmoord, ageert de dokter volgens de wil van de patiënt, en dat betekent dat hij ook de intenties van de patiënt deelt. Daarom, is ook de minste coöperatie daarin een intrinsieke kwade handeling, even erg dan indien de arts het leven van de patiënt zelf zou beëindigen.'

Kardinaal Eijk begreep dat 'geassisteerde zelfmoord misschien psychologisch minder zwaar is voor de arts. Maar er is geen significant moreel verschil tussen de twee.

Kardinaal Eijk sprak ook over een eventuele begrafenis van mensen die kozen voor geassisteerde zelfmoord of euthanasie.

'Als de patiënt de priester vraag om hem de sacramenten toe te dienen (biecht of ziekenzalving) en een begrafenis plant voordat de arts zijn leven beëindigt op zijn vraag of zelfmoord pleegt, dan kan de priester niet meewerken' zei Kardinaal  Eijk.

Hij voegde eraan toe dat er drie redenen zijn voor dit verbod.

Op de eerste plaats omdat 'een persoon alleen de sacramenten kan ontvangen als hij in staat van genade is, en dat is hij niet indien hij van plan is om zich te verzetten tegen de orde van de schepping, en de intrinsieke waarde van het leven wil schenden'.

De tweede reden is dat de persoon die ' de sacramenten ontvangt zijn leven legt in de barmhartige handen van God. Daarentegen, wie zijn eigen leven wil beëindigen neemt zijn leven in zijn eigen handen'.

Ten derde is het zo dat 'als de priester de sacramenten toedient of een begrafenis plant in deze gevallen, dan maakt de priester zich schuldig aan een schandaal, want hij geeft de indruk dat zelfmoord of euthanasie in sommige gevallen toelaatbaar zouden zijn'.

Eijk legde uit dat in sommige omstandigheden een priester een begrafenis kan voorgaan als een persoon stierf door geassisteerde zelfmoord of euthanasie in enkele omstandigheden, maar zelfmoord is steeds ontoelaatbaar.

'Sinds mensenheugenis deden priesters begrafenissen voor personen die zelfmoord pleegden of euthanasie in het geval van depressie of andere psychiatrische ziektes. De vrijheid van de mensen is verminderd, door de ziekte, en dan kan het beëindigen van het leven beschouwd worden als geen hoofdzonde'.

De priester moet dus 'zorgvuldig oordelen of het hier gaat over een geval met verminderde vrijheid. In die gevallen kan een begrafenis opgedragen worden.

Om de pro-euthanasie trend te bevechten, moet de Kerk duidelijk aankondigen dat God de mens maakte naar zijn beeld in heel zijn totaalheid, in ziel en lichaam. De constitutie Gaudeum et Spes van het tweede Vaticaanse Concilie beschreef het menselijk wezen als een eenheid van ziel en lichaam. Dat betekent dat het lichaam een essentiële dimensie is van het menselijk wezen en deel is van de intrinsieke waarde van de mens. Dus is het niet toelaatbaar dat het menselijk leven wordt opgeofferd om pijn te bestrijden.

De kardinaal zei ook dat palliatieve zorg een positief antwoord is, en de Kerk benadrukt vaak dat palliatieve zorg moet geboden worden en er zijn vele religieuze en christelijke groepen die zich inzetten voor palliatieve zorg in gespecialiseerde centra.

Eijk zie ook dat de pro-euthanasie trend in het westen moet bestreden worden en de Kerk moet 'iets doen tegen eenzaamheid'. De parochies zijn vaak verwelkomende gemeenschappen waar mensen sociale banden hebben en voor elkaar zorgen. In de hyperindividualistische hedendaagse maatschappij is de mens vaak allen. Er is een grote eenzaamheid in de Westerse wereld. '

De Kerk 'spoort aan om gemeenschappen te vormen om mensen niet alleen te laten. Een mens die leeft in eenzaamheid, die aandacht tekort komt en de zorg van anderen, kan moeilijker pijn verdragen' zei de kardinaal.

Eijk voegde eraan toe dat de Kerk ' de christelijke spiritualiteit aankondigt en een geleefd geloof. Dat betekent dat je ook kan deelnemen aan het lijden van Christus en de pijn met hem dragen. Zo, zijn we nooit alleen.'

Waarom verliezen we steeds het gevecht voor het leven?

Ook al zijn er heel wat redenen dat de samenleving steeds liberaler en geseculariseerd wordt, toch zijn ook de Katholieken verantwoordelijk voor die mislukking. Op de eerste plaats gaat het om een soort opvatting over de band met de wereld. Een slecht begrip van het concilie heeft te vaak de evolutie in de samenleving gezien als een profetisch teken van de tijd. Priesters en leken hebben schrik om zich tegen de wereld te verzetten uit schrik dat ze gezien worden als verschrikkelijke reactionairen die zich niet kunnen inleven in de lasten van onze tijdgenoten. De verantwoordelijken van de Kerk, met al hun complexen, wilden niet langer een cultuur van oppositie tegen de wereld, maar wilden het accent leggen op andere sociale vragen en hadden schrik om gemarginaliseerd te worden. De verdediging van de waarheid die moet geleefd worden tot aan het martelaarschap, was niet meer aanwezig in de westerse kerkelijke cultuur sinds de jaren 70, en nog steeds niet tot op de dag van vandaag.

De andere reden is de armoede van het filosofisch en antropologisch onderwijs in de laatste jaren. De leer van St Johannes Paulus II is nooit echt ontvangen en is nooit een voorwerp van een grote algemene mobilisatie van de Kerk van het westen geweest. De cultuur van het leven werd niet ten volle geleerd aan de seminaries en werd slecht zelden in de catechese van de jongeren of kerkelijke bewegingen uitgelegd. De verdediging van de natuurlijke orde verheven door de genade werd niet langer begrepen. En nochtans herinnerde St Johannes Paulus II in Evangelium vitae eraan dat iedere evangelisatie gepaard moet gaan met de aankondiging van de cultuur van het leven. Evangelium vitae, Humanae vitae, Donum vitae of de theologie van het lichaam lijken niet de prioriteit te zijn in het christelijke onderwijs.

Ten slotte heeft een zeker klerikalisme verhinderd dat de kerkelijke instanties samenwerkten met leken van de medische wereld om het leven te verdedigen in verschillende sectoren van de samenleving. Het volstaat om te zien hoe professor Lejeune door sommige priesters werd behandeld om te begrijpen tot welk punt ideologie en klerikalisme met elkaar kunnen samenvallen. Nochtans als we paus Franciscus willen ondersteunen in zijn verklaringen zoals 'aborteurs zijn als huurmoordenaars', dan zullen we terug moeten komen op de integraliteit van de leer van St Johannes Paulus II want anders blijven we verloren lopen in de cultuur van de dood.

E.H. Fabrice Loiseau

Académie Musicale de Liesse in België

Enkele jaren geleden begon net over de grens met Frankrijk een fantastisch avontuur: de herschepping van het idee van een Katholieke kathedraalschool; Een muzikale opleiding samen met intellectuele vorming, vanuit een Katholiek concept. Dat werd werkelijkheid in Liesse, waar de leerlingen van de school dagelijks de vespers zingen in de Basiliek van Liesse.

Dit jaar zijn er enkele concerten in Brussel, en het lijkt me goed om dit fantastische project te gaan steunen (en misschien een gebedje te doen dat dat ook in Hasselt zou kunnen?)

Vrijdag 13 december: Rixensart, Eglise St-Croix om 20 uur

Zondag 15 december De H Mis in de Kathelijnekerk, en de vespers s'avonds om 18 uur in de school van het H Hart in Lindthout.

https://www.academiemusicaledeliesse.fr/concerts-et-tournees

Advent 2019: Ge kent dag noch uur

Beste vrienden,

Deze zondag beginnen we de periode van de advent. Tijdens de volgende weken zijn we uitgenodigd om ons hart te veranderen om de komst van de Heer voor te bereiden. Het is een tijd van bekering, van gebed, van meditatie.

Laat ons herders zijn!

We zijn waakzaam, aandachtig, open. We zijn geroepen om ons klein te maken, dichtbij de armsten, de vergetenen.

Wij worden uitgenodigd, zoals de herders, om naar de voeten van het Kind te lopen, en de Goede Boodschap van zijn komst aan te kondigen.

Laat ons doen als de wijzen!

We zetten ons op gang, we verlaten onze gewoontes om de ster te volgen die aan het firmament verschijnt.

Christenen van heel de wereld, we zijn geroepen om te getuigen van ons geloof, om onze vreugde te delen van de aanstaande komst van de Heer.

Beste vrienden, ik wens elk van u een goed begin van de advent!

Mgr Dominique Rey
Bisschop van Fréjus-Toulon