zondag 12 augustus 2018

Gaat het nog over geloof, of over politiek?

Mgr Luigi Negri, Aartsbisschop emeritus van Ferrara,
Communione e Liberatione

De verwarring in de Kerk lijkt ver van opgelost. Twee emblematische gevallen: het debat over de doodstraf en de geplande zaligverklaring van de Argentijnse bisschop Angelelli. Het lijkt erop dat er een tendens is om zich te willen confirmeren aan de 'algemene opvatting'

Er zijn recente gebeurtenissen in het leven van de Kerk die aangeven dat de verwarring ver van opgelost of gecorrigeerd raakt. Ik citeer 2 feiten: de eerste gaat over de manier waarover met spreekt over de aanpassing over de doodstraf in de Catechismus.
In realiteit heeft de Kerk in haar magisterium nog nooit een keuze gemaakt noch voor de doodstraf, noch ertegen. In haar dialoog met de maatschappij, neemt de Kerk kennis van de structuur en de principes die het sociale leven op dat moment reguleren. Ze heeft zeker nooit afstand genomen in haar bekrachtiging, meer practisch dan theoretisch, dat de maatschappij haar eigen identiteit en welzijn kan verdedigen, daarin inbegrepen ook het leven beroven van hen die ernstig het sociale leven hebben beschadigd, en waarin niet gegarandeerd kan zijn dat ze dat ook in de toekomst zullen doen. Dat is een belangrijk punt.

Het is daarom totaal onmogelijk om te begrijpen waarom er nu een noodzaak zou zijn om een verklaring met een dogmatisch karakter zou moeten gegeven worden om te zeggen dat de doodstraf in alle gevallen onaanvaardbaar is. Er is al een oriëntatie van vele civiele autoriteiten van talrijke staten die, onder de druk van paus St Johannes Paulus II en Benedictus XVI, een proces zijn begonnen om de doodstraf uit te bannen. Niemand kan een paus verbieden om initiatieven te nemen in zijn eigen vrijheid en autonomie, maar men kan maar moeilijk objectieve redenen vinden waarom deze geste nodig was.

Een tweede gebeurtenis is de zaak van de zaligverklaring van de argentijnse bisschop Enrique Angelelli, waarover de Argentijnse Katholieke gemeenschap volledig verdeeld raakt. De meerderheid slaagt er niet in om in deze bisschop een waardevolle, betekenisvolle en continue verdediging van het geloof te ontdekken, en er is meer dan een twijfel over zijn dood, die gebeurde tijdens een verkeersongeval, en die men wil voorstellen als een dood die werd veroorzaakt door mensen die een moedige protagonist van het kerkelijke leven wilden elimineren. De zaken zijn misschien veel eenvoudiger dat het gaat om een verkeersongeval waarvan het merendeel van het Argentijnse kerkelijke volk denk dat een odium fidei in ieder geval moeilijk te vinden is. Argentijnse analisten zeggen dat een voordurende en duidelijke verdediging van het geloof - een voorwaarde om te kunnen spreken van odium fidei - bij deze bisschop alvast geen karakteristiek was.

Maar deze zaak stelt ons de vraag of deze gebeurtenissen van het hoogste belang als een zaligverklaring of een heiligverklaring, waarin de Kerk haar opperste gezag op aarde laat gelden, er komen uit de bezorgdheid om het geloof zo veel mogelijk te beschermen en te promoten, of dat er hier ideologische en politieke principes de hoofdrol spelen. En die bezorgdheid laat een diepe malaise zien bij een groot aantal Katholieken op dit moment in de Kerk.

Het probleem dat altijd moet beantwoord worden en dat de constante bezorgdheid voor de Kerk moet zijn, is om te weten of het geloof verdedigd wordt. Of het geloof van iedere aanval wordt beschermd, ook van interne: of het leven van barmhartigheid van het christelijke volk wordt verdedigd. Of fundamenteel de Kerk het geloof liefheeft en beschermd meer dan zichzelf. Spijtig genoeg lijkt het dat in veel kerkelijke aangelegenheden de horizon niet zo zeer ligt bij de zorg om het geloof, maar bij de wil om zich te conformeren aan de heersende opvatting.

Zeker zijn bij het begin van dit pontificaat zekere opvattingen van de heersende mentaliteit moedig tegengesproken, maar veel, te vele initatieven van de Kerk vandaag buigen zich spontaan voor de heersende 'pensée unique'. En dat is zeker een bron van zorg.