woensdag 13 december 2017

Ik kijk naar Hem. En Hij kijkt naar mij.

Aanbidding kan zinloos lijken - maar de wereld heeft het wanhopig nodig.

door E.P. Leon Pereira O.P. in The Catholic Herald.


Wat nut heeft aanbidding?

Voor de moderne geest lijkt aanbidding niet echt zinvol, tenzij het begrepen wordt als een vorm van mindfulness. Het mag dan ook geen verrassing zijn dat de wereld waarde ziet in de caritatieve werken van bv St Theresa van Calcutta, maar niet veel heil ziet in het gebed en de contemplatie van Karthuizer monniken.

Kloostermonniken lijken niet veel zinvols te doen, terwijl moeder Theresa zo duidelijk nuttige en goede dingen deed. Velen in de Kerk zullen het daarmee eens zijn. In de keuze tussen Martha en Maria - tussen Martha die bezig was met bedienen, en Maria die aan de voeten van Christus zat - zijn we snel op de hand van Martha, en verward door de steun van Jezus aan Maria.

Activiteit de bovenhand geven over contemplatie heeft een naam: activisme. Welzijnswerkers kunnen verstrikt raken in te denken dat hun werk heel belangrijk is, en het gebed voor anderen. Paus Franciscus klaagde die houding aan, en zei dat het de Katholieke caritas reduceert tot een NGO. Een overdreven devotie voor sociale gerechtigheid verraadt vaak een gebrek aan persoonlijke heiliging en moraal. Zonder gebed staan we niet open voor de liefde van de Vader, en zonder goddelijke liefde zijn onze caritatieve werken tevergeefs.
Moeder Theresa begreep dat duidelijk: al haar caritatieve daden vloeiden voort en waren gebouwd op de aanbidding van Jezus in het Heilig Sacrament. Het is alleen in de aanbidding van Christus dat haar zusters Hem kunnen herkennen en dienen in de armsten en de marginalen.

Wat doet men tijdens aanbidding? Want doen verliefden als ze naar elkaar in liefde kijken? Op de eerste plaats hebben we stilte nodig. Toen paus Benedictus XVI voorging in de aanbidding in Hyde Park, maakten 80 000 jongeren het stil met de paus - tot consternatie van de media. Stilte is blijkbaar geen goede televisie. Televisie heeft constant gebabbel nodig. Aanbidding vraagt stilte.

Ten tweede vraagt aanbidding om aandacht. Het is droevig om koppels in het restaurant te zien zitten, beiden stuurs naar hun smartphone aan het kijken in plaats van naar elkaar. Het vraagt niet veel om te zien wie of wat hun relatie beheerst. We hebben het meest aandacht voor wat we het belangrijkste vinden. In aanbidding hebben we aandacht voor God.

Ten derde, vraagt aanbidding om ontvankelijkheid. In onze stilte en aandacht, ontvangen we God. We worden bevrijd van de illusie dat we God gunsten kunnen doen. Hij wil onder ons zijn. Sitit sitiri, Hij dorst ernaar om gedorst te worden; Hij verlangt dat wij naar Hem verlangen. Hij wil ons leiden en leren, maar alleen als we Hem toelaten. In aanbidding ontvangen we van God de waarheid over God en over onszelf.

De film Into Great Silence (2005) geeft een zeldzame blik op het leven van een Karthuizer klooster. Nu en dan komt de camera voorbij aan de blikken van de monniken, een voor een, en in elk van hen zien we een grote sereniteit. We zien een tevredenheid van een schepsel dat gelukkig is om afhankelijk te zijn, en nog gelukkiger met de liefde van God die schijnt in zijn ogen. Het is een leven van contemplatie, van aanbidding, dat zo een vrijdom geeft in een schepsel.

JRR Tolkien zei eens dat hij niet terugkeerde tot trouw aan de Heer omdat hij opgejaagd werd door de Hound of Heaven van Francis Thompson, maar door de honger naar het Heiligste Sacrament, als iemand die snakt naar liefde. In een brief aan zijn middelste zoon in de tweede wereldoorlog (de context van de brief is huwelijk en sex), schreef hij:

Vanuit de diepsten van mijn leven, vol van frustaties, geef ik u het ene grote ding om lief te hebben in het leven: het Heilig Sacrament ... Daar zal je romantiek, glorie, eer, trouw en de ware weg voor alle liefde op aarde vinden ... door de smaak alleen kan wat je zoekt in je aardse relaties ... de complexie van de realiteit, van eeuwige duur, vinden, waar ieders mens hart naar op zoek is.

[...]

Aanbidding [...] In mijn eigen ervaring is het machtig. Jezus wacht op ons met spanning. En Hij wil Zich volledig aan ons geven. Het is als een toren van champagneglazen en wanneer het bovenste glas vult en overvloeit en de lagere glazen vult. In aanbidding, vergroot God ons hart om lief te hebben, als we er open voor staan, en die liefde vloeit over naar anderen, als een champagne toren.

Soms ondervinden mensen weinig verandering, vaak door ongebiechte zonden of door zich van God te verstoppen. Als we ons opsluiten, als we onze wonden en pijnen verstoppen van God, dan kan er weinig veranderen. Dan is aanbidding als een last die verdragen moet worden, en liefst vermeden. Maar als we open staan voor God, dan is het machtig. God heeft zoveel genade die Hij ons wil geven, en Hij leidt en gidst ons in gebed doorheen de aanbidding. Soms houden we wake bij de Heer in aanbidding, en maken we momenten van eerherstel en liefde, omdat de wereld het zo nodig heeft.

In Lourdes hebben de meeste wonderen plaats tijden de aanbidding voor het Heilig Sacrament. Hoewel er zoveel kracht en genade vrijkomt vanuit het Heilig Sacrament tijdens een oprechte en waardige aanbidding, toch gaat het niet om er wat 'uit' te halen.

De pastoor van Ars spreekt over een parochiaan die hem zei over aanbidding: 'Ik kijk naar Hem, en Hij kijkt naar mij.' Het gaat over twee mensen die elkaar lief hebben - een schepsel en God. Hoe groter onze honger, hoe meer Hij ons geeft; inderdaad, Hij geeft ons die honger naar Hem. Ga naar de Kerk, en laat de hemel over u komen ...




Geen opmerkingen:

Een reactie posten