De ineenstorting van de Katholieke Kerk in Vlaanderen: Dromen vanuit een tranendal.

’t Is goed in ’t eigen hart te kijken nog even voor het slapen gaan.
Of ik van dageraad tot avond geen enkel hart heb zeer gedaan.
Of ik geen ogen heb doen schreien, geen weemoed op een wezen legde.
Of ik aan liefdeloze mensen geen woordeke van liefde zei.
[...]
’t Is goed in ’t eigen hart te kijken en zo zijn ogen toe te doen

Alice Nahon


Het is goed om af en toe eens na te denken waarmee men bezig is, en dat 'gewetensonderzoek' is zeker op haar plaats in de vasten. Net als andere Katholieke leken ben ik opgegroeid in een Kerk die steeds weer op de terugweg was. Ze probeert nog wel de facade recht te houden, maar niemand kan het totale verval van de Katholieke Kerk in Vlaanderen ontkennen.

Wat is daar nu de reactie op? Onze bisschoppen schijnen het probleem 'hopeloos, maar niet ernstig' te vinden. Kardinaal De Kesel vindt dat de meeste Vlamingen zich toch wel met de Kerk verbonden voelen. En er doen nog veel mensen hun communie ... Ja, maar wie rond zich kijkt in de H Mis op zondag weet dat dat misschien nog 1 generatie kan duren, en dat dan de hele Kerk is weggevaagd.

In Hasselt kunnen we ons ergeren dat 1 parochie wordt voorgetrokken op de andere kerken, maar waar ergeren we ons eigenlijk aan? Met het aantal Katholieken dat we zijn in Hasselt, hebben we aan de Kathedraal al meer dan genoeg, en mogen al de andere kerken sluiten, niet 1 kan ontsnappen. Het is verschrikkelijk om het te erkennen, maar het valt niet te ontkennen.

Waarom?

Hoe heeft het zover kunnen komen? Als de Katholieke Kerk echt de waarheid heeft, hoe komt het dan dat Vlaanderen de andere kant opkijkt en in de leugen wilt leven?

De wetenschappelijke en technische revolutie heeft ongetwijfeld haar sporen nagelaten, vooral daar waar ze het wezenlijke van de mens raakt: de commercialisering van abortus, de technische productie van embryo's zonder dat een menselijke relatie ervoor nodig is, de ontkoppeling tussen sexualiteit en voortplanting, de ontmenselijking van het sterven, de medische revolutie die de fysieke menselijke beperkingen wil overstijgen, ... Net zoals kinderen niet meer s'nachts of op een onmogelijke feestdag worden geboren, zullen binnenkort ook de mensen niet meer onverwacht overlijden [het spuitje kan wel voor dat ik op vakantie vertrek, ...].

Tegelijkertijd met de verandering van de opvatting op wat een menselijk wezen is, verandert ook radicaal en snel de essentie van wat een samenleving is. Tot recent bleven families eeuwenlang in hetzelfde gehucht wonen, vandaag lijkt het onmogelijk om een straat te vinden in Vlaanderen waarvan alle inwoners Europeanen zijn. De opvatting dat men bouwt en werkt aan een gemeenschap, de waarden ervan koestert en doorgeeft, en de locale gemeenschap omvormt tot een werkelijke hechte gemeenschap gaat volledig verloren als men zonder banden meteen verhuist als het economisch gewin elders hoger kan zijn.

Als men de essentie van het menszijn, en van de gemeenschap opgeeft, dan blijkt al snel alles relatief. Op de eerste plaats de 'Waarheid'. Constant hamert men erop dat iedere mening, iedere religie, iedere opvatting, iedere morele grond, evenveel waarde heeft. Non-discriminatie is het hoogste goed geworden. En wie daar niet aan meedoet wordt gedemoniseerd (Of in de Katholieke taal van het ogenblik, die is 'onbarmhartig en rigide'). Als er geen absolute Waarheid meer is, dan is natuurlijk ook de Kerk van de Waarheid onmogelijk nog na te volgen, en loopt de Katholieke Kerk leeg.

Is het goed?

Moeten we daar angstig van worden? Onze bisschoppen lijken het prima te vinden. Nieuwe bewegingen worden niet aangemoedigd, traditionele bewegingen worden uitgemoord, en verder lijkt een algehele lethargie zich meester te maken van de Kerk. Met KerkenLeven en Kerknet als vleesgeworden zelfverloochening. Maar maakt het ons wat uit? In de geschiedenis zijn religies zich toch altijd opgevolgd? Is het dan niet tijd voor de volgende? En vooral, is er een bezwaar tegen de 'Nieuwe Wereldorde' waar non-discriminatie en genderneutraliteit de hoogste waarden zijn?

Moeten waarden dezelfde blijven, kunnen we ons niet gewoon aanpassen aan wat iedereen doet, en gewoon verder slapen? En het is toch handig dat we op zondagmorgen kunnen gaan fitnessen, tennissen of uitslapen? Middelmatigheid is minder vermoeiend en het valt niet op.

Neen, er zijn redenen tot verzet

Maar God is Mens geworden, Hij is ons tot dagelijks gezelschap geworden, en heeft zo de waarde van de mens fundamenteel gewijzigd. Als God werkelijk de mens geschapen heeft dan kan men zich onmogelijk verenigen met de 'ontmenselijking van de mens', en komt men tot de moraal van 'Humanae Vitae'. Als God werkelijk een liefdevolle Drie-Eenheid is dan is de mens geschapen voor een liefdevolle gemeenschap, en dan kan men dus niet constant verhuizen naar de economisch interessantste regio, maar neemt men de ongemakken van de gemeenschap waaruit men voortkomt en werkt eraan. Als God werkelijk bestaat, dan is er maar 1 religie de ware, en zijn al de andere on-waar. En dan moet die Waarheid (en ware Kerk) aan iedereen verkondigd worden.

Dus neen, het is niet zo dat een niet-christelijke humanistische samenleving, precies dezelfde barmhartigheid zal kennen als de Katholieke samenleving. Daar getuigen de fascistische en communistische uitwassen van de vorige eeuw maar al te duidelijk van. Maar het is moeilijker te zien hoe die onbarmhartigheid zich steeds meer in onze 'verlichte democratie' aan het verspreiden is, in haar promotie van euthanasie, haar ontworteling van mensen uit een gemeenschap, en nu ook het ontkennen van de biologische identiteit van ieder mens.

Stilaan moet men toch merken dat een democratie onmogelijk is als niet een meerderheid van de bevolking christelijk is. [En neen, de democratie van de oude Grieken, was geen democratie in de zin van het woord die we vandaag kennen].

Maar echte liefde is veeleisend. Ze vergeeft niet, en gaat geen scheve wegen. Ze is en blijft rigide. Alleen wat met moeite en inzet verkregen wordt, blijkt de moeite waard. Daarom dat terecht de introductie door paus Franciscus van het relativisme in de Katholieke moraal heel luid aan de kaak wordt gesteld en moet worden gecorrigeerd.

Wegen tot verzet

Maar hoe moeten we ons als Katholieke leken dan verzetten tegen een maatschappij die ons langs alle kanten wordt opgedrongen, inclusief door onze priesters? Allicht is het enige antwoord: door authentiek Katholiek te worden. Door te leven volgens de Katholieke moraal zoals beschreven in de Catechismus en in Humanae Vitae, en door de priesters die daar in alle talen over zwijgen, geduldig aan te moedigen om echte mannen-vissers te worden. Kortom door precies te zijn wat vandaag aan de kaak wordt gesteld: rigide. Onwankelbaar de moraal en het geloof aan te houden, en weigeren iets anders te bewaren. Waarom? Omdat Christus rigide was, zo staat het in het Evangelie.

Tegelijkertijd moeten we bouwen aan onze samenleving: met andere woorden Katholieken moeten scholen bouwen, ziekenhuizen en moeten aan politiek doen. En dat betekent helemaal opnieuw beginnen. Maar hier en daar zijn er initiatieven om weer aan authentieke Katholieke scholen te beginnen. Met de staatsgesubsidieerde sociale zekerheid zal het een hele tijd duren voor we weer aan authentieke Katholieke ziekenhuizen zullen beginnen, maar uiteindelijk zullen ze er komen. En net zo moeten we terug aan Katholieke partijen beginnen.

Tijd voor Katholieke actie

Kortom, we hebben terug een Katholieke intelligentsia nodig die op de vragen van deze tijd op een rationele manier kan antwoorden. Een van de manieren waarop dat kan worden vorm gegeven is het Observatoire Sociopolitique zoals in het bisdom Fréjus-Toulon. Waar actuele politieke vragen een Katholiek antwoord krijgen.

Stel nu het migrantenprobleem. Geen enkele redelijke mens kan zich vinden in de houding van de Katholieke Kerk vandaag: 'Laat iedereen maar komen, en geef ze alles wat ze willen.' Er is geen enkele reden waarom een gemeenschap zich niet zou verzetten tegen massa-migratie om economische redenen. Toch schijnen de Katholieke bisschoppen die essentiële en redelijke positie te ontkennen en te demoniseren. Juist de laffe, sentimentalistische en opportunistische houding van Katholieke bisschoppen in het migratieprobleem verergert het probleem, en brengt de Katholieke geloofwaardigheid grote schade toe.

Idem met de islam. Het oordeel van paus Benedictus XVI was duidelijk: de islam is -net als de Europese vrijzinnigheid- onredelijk en gewelddadig. Er is geen enkele intellectueel die dat kan ontkennen. En toch ontkennen de huidige Paus en onze Vlaamse bisschoppen het constant. Maar een dialoog is onmogelijk als men de waarheid niet wil erkennen.

Evangelisatie

De laffe houding ten opzichte van immigratie en islam maakt dat de Katholieke Kerk met haar intellectuele geloofwaardigheid ook haar mogelijkheid tot evangelisatie verliest. De minimale houding naar al die migranten toe, zou een massale evangelisatie moeten zijn. Maar waar zijn de massale websites in het Arabisch of Turks met uitleg over het Katholiek geloof en de Katholieke Kerk? Waar de uitnodiging aan de moslims om zich te bekeren? Neen, die zijn uiteraard niet te vinden als je zegt dat de immigrant in onze gemeenschap mag komen en er zijn eigen cultuur en religie moet uitbouwen in plaats van zich te bekeren naar onze gemeenschap. Het resultaat is een gemeenschap die innerlijk steeds meer verscheurd wordt.

En uiteindelijk, en dat zien we nu overal gebeuren, wordt de Katholiek Kerk irrelevant. Als de Kerk het niet de moeite vindt om de Waarheid te verkondigen aan de immigranten, dan is de Waarheid ook niet relevant voor ons. Dan is het zout haar kracht verloren. En vandaar ook het totale gebrek aan een catechetische visie of propaganda. Geen officiële apologetica in Vlaanderen. Geen catechese in de parochie op zondag. Geen YouTube-kanaal of Facebook manifestatie nodig voor de Vlaamse Kerk. Alleen een officiële kerk-website die zich constant plooit in relativisme en lippendienst bewijst aan een heidense samenleving.

En toch

En toch heeft de twijg van Jesse gebloeid, en heeft het geslacht van David een Zoon voortgebracht die de Zoon van God is, Hij die altijd is. Een Katholieke samenleving is meer dan de moeite waard om voor te vechten. Het is een geloof waardoor men werkelijk niets verliest van wat het leven mooi, groots en interessant maakt, integendeel doorheen de Katholieke Kerk vindt men het ware leven [en uiteindelijk de verlossing].

Dat maakt dat ik fier ben Katholiek te zijn. Fier op het beste educatief systeem ooit, ook al ligt het nu in puin. Fier op de pracht van de Katholieke kunst en literatuur, ook al vullen sommige kerkraden onze kerken nu met 'eigentijdse 'kunst''. Fier op de inquisitie, die het meest rechtvaardige rechtssysteem was van haar tijd. Fier op de kruistochten, die het volk wilden beschermen tegen een barbaarse godsdienst en slavernij. Fier op een Kerk die in haar geschiedenis vaak haar Joodse medemensen heeft geholpen en in het bijzonder tijdens de laatste wereldoorlog. Fier op een Kerk die de donkere heidengeloven verdreef, de Nieuwe Wereld de Goede Boodschap bracht en een einde maakte aan de Azteekse barbarij. Fier op de Kerk die aan de wieg stond van de geneeskundige zorg en ziekenhuizen en aan de onafhankelijke intellectuele instituten en universiteiten. Fier op de grootste humanitaire organisatie van de wereld, en die echt oog heeft voor het leven. En fier zeker ook op al de martelaren die opstonden tegen dictatoriale regimes, niet in het minst in de laatste eeuw. Die fierheid kan geen paus of bisschop me afnemen, omdat ze gebaseerd is op Christus, dé Weg, Waarheid en het volle leven.

En daarom is het tijd voor bekering en evangelisatie, en de taak opnieuw opnemen om Vlaanderen tot een hechte Katholieke gemeenschap te maken. Tijd om onze fierheid te herwinnen. We moeten niet wachten tot onze bisschoppen of pastoors weer moed vatten. God wil mensen nodig hebben: U en ik. Waarom zouden we er zelf niet in deze vasten aan beginnen?