Donderdag 3 februari: aanbidding in de St Quintinuskathedraal van 15 tot 16 uur.

 Het is alweer de eerste donderdag van de maand, en dus is er aanbidding in de Kathedraal van 15 tot 16 uur. Iedereen welkom. 

Gebedsintenties van de Paus: Februari 2022:

Voor de vrouwelijke religieuzen en de gewijde vrouwen  

We bidden voor de vrouwelijke religieuzen en gewijde vrouwen; wij danken hen voor hun zending en  hun moed. Mogen zij nieuwe antwoorden blijven vinden op de uitdagingen van onze tijd. 

Hoogmoed is de vijand van grote Kunst

 uit Catholic Herald - Pride is the enemy of great art. door Joseph Pearce, 11-07-2019

Vertaling van een artikel, mede in het kader van het symposium 'Schoonheid, bron van Evangelisatie' dat op 24 juli 2022 wordt georganiseerd in Hasselt

En hij zei: Laat ons de mens maken naar ons beeld en gelijkenis ... En God creëerde de mens naar zijn eigen beeld: naar het beeld van God creëerde hij hem: man en vrouw creëerde hij - Genesis 1: 26-27

Wat betekent het dat de mens geschapen naar Gods beeld en gelijkenis? Op welke manier maakt het beeld van God in ons ons anders dan de rest van zijn Schepping? En welk verband is er tussen dit beeld en onze verbeelding? 

We kunnen in zekere zin zeggen dat alle schepsels van God in zekere zin naar Zijn beeld geschapen zijn vermits ze de vruchten zijn van Zijn scheppende geest. Hij dacht hen of maakte hen tot wording. Hij is daarom de al-Vader en alle schepsel zijn Zijn kinderen. Daarom is het dat St Franciscus spreekt over broeder Zon en zuster Maan, of broeders wind en lucht, zuster water en broeder vuur. We delen het kind-zijn met de hele schepping omdat alles geschapen werd door dezelfde Vader. 

Maar is is een manier, zoals het boek Genesis ons duidelijk maakt, dat de Mens geschapen is in de gelijkenis en beeld van God, dat hem apart zet van al de rest van Gods schepsels. Maar als er iets uniek is in de mens, iets van Gods beeld en gelijkenis in de mens dat niet gevonden kan worden in andere schepsels, dan is het belangrijk om dat te onderscheiden. Wat is het dat ons anders maakt dan de rest van Gods schepselen? Op welke manier zijn wij als God? Wat maakt ons 'Goddelijk'?

Het antwoord is te vinden in de manier waarop wij de drie-ene schittering delen van het Goede, het Ware en het Schone. Hoewel alle dingen goed zijn in de zin dat ze alle gemaakt zijn door God, is er een diepere goedheid, die we kennen als deugd, die vrijheid van instinct vraagt, een vrijheid van de wil die ons vrijwillig het goede doet kiezen. Een eikenboom is goed, als een werk van goddelijke kunst, maar het is wat het is. Het kan alleen zijn wat een eikenboom kan zijn en kan enkel doen wat een eik voor geprogrammeerd is en moet doen. Het kan niets anders doen. De eik doet niets anders omdat hij geen wil heeft die hem toelaat om iets anders te doen. 

De Mens daarentegen, heeft de vrijheid om te kiezen om meer tenvolle te zijn wie hij moet zijn, dat is als God, maar hij kan kiezen om te weigeren. Meer ten volle als God zijn betekent goed zijn omdat God goed is, waar zijn omdat God waarheid is, en schoon zijn omdat God schoon is. Goed worden als God betekent meer lief te hebben, om ons vrijwillig opzij te zetten in offerende dienst voor de ander; meer waar te worden als God is door beter en helderder te redeneren, de realiteit leren kennen in overeenstemming met de manier dat God die kent; en schoon zijn zoals God schoon is, betekent de mooiheid van Gods beeld en aanwezigheid in Zijn schepping zien en zelf ook scheppers te worden, en mooie dingen te maken zoals God mooie dingen maakt. 

Als het maken van mooie dingen het beeld in ons toont van de Maker van alle mooie dingen, dan kunnen we zien dat ver-beeld-ing ons het lichtende beeld van Gods beeld in ons toont. De mens is niet gewoon geschapen; hij is gemaakt om een schepper te zijn. Hij is vrij om te zijn verbeelding virtuoos te gebruiken, en zijn talent te gebruiken conform aan de wil van de Schepper; maar hij kan ook kiezen om zijn talent te gebruiken voor zijn eigen hoogmoedige doelen, en de prijsloze parels van de verbeelding in de goot te werpen. 

Het talent van de verbeelding is niet anders dan de andere talenten van Gods beeld in ons. We kunnen ze vrij gebruiken of misbruiken. We kunnen goed zijn zoals God goed is, maar we kunnen dat ook weigeren, en het kwade kiezen; we kunnen waar zijn zoals God waarheid is, maar we kunnen ook de leugen kiezen; we kunnen mooie vruchten voortbrengen van de verbeelding zoals God van zijn eigen goddelijke verbeelding alles wat goed is voortbrengt, maar we kunnen ook kiezen voor lelijkheid of les fleurs du mal (zoals Charles Beaudelaire het zo evocatief verwoord), de zieke vruchten van een verbeelding die verziekt wordt door hoogmoed; 

De verbeelding, net als de ziel waar het een deel van is, moet gedoopt worden. Het moet sterven voor zichzelf zodat het kan verrijzen in Christus. Het is deze gedoopte verbeelding die de hoorn des overvloeds van grootse boeken heeft voortgebracht die de mooie bloesems zijn van de boom van het Christendom. 

Christus, Hoop voor Europa: Pelgrimage van Parijs naar Chartres met Pinksteren 4 tot 6 juni 2022

 

Zie de website van Notre Dame de Chrétienté.

Ieder jaar lopen 15 000 jongeren (of toch die zich jong voelen) de pelgrimage van de Kathedraal van Parijs naar de Kathedraal van Chartres. 

Ook wie denkt de 100 km niet te kunnen lopen, kan 'meegaan': door biddend lid te worden als 'ange-gardien' ('engelbewaarder')

Uit Vlaanderen neemt steeds een groep deel als 'OLV van Scherpenheuvel', uit Wallonië als 'Notre Dame de Foy'. 

Is kunst een toegangsweg tot God?

 vertaling van een artikel op Aleteia: Comment l'art est-il une voie d'accès à Dieu? door Sophie Mouquin. 

In voorbereiding op het symposium Sacra705: Schoonheid, bron van Evangelisatie, dat onze broederschap houdt op 24 juli 2022 in Hasselt. 

De christelijke kunst drukt de relatie tussen de mens en de God-Schepper uit. De artistieke creatie is een bijzondere weg om met de moderne mens het mysterie te ontdekken, als de kunstenaar zich voedt met een echte en constante dialoog met de Kerk.

De kunst is altijd al een weg nar God geweest, een weg via de schoonheid. Door de artistieke schepping, kan de mens zich openen voor wat hem overstijgt, voor iets dat boven hem is. Er is een christelijke opvatting die de kunst ziet als weg van waarheid die ons op de weg van de schoonheid zet, die de schoonheid openbaart. Dat is de zin van christelijke kunst. Schoonheid houdt de belofte en de pracht van de waarheid en de overvloed, dus God. God is mooi en goed. Christus is 'de mooiste onder alle mensen' (Ps 45,3) et de 'goede herder' (Joh 10,11) die de mens zijn oorspronkelijke schoonheid geeft. 

Een weg naar boven:

De Franse filosofe Simone Weil schreef: 'In alles wat in ons een puur en authentiek gevoel van schoonheid teweegbrengt, is er werkelijk de aanwezigheid van God. Het is bijna een incarnatie van God in de wereld, waarvan de schoonheid teken is.' En Paus Benedictus XVI, die deze passage van Simone Weil citeert, schrijft: 'De Schoonheid - degene die zichtbaar wordt in het universum en de natuur, tot degene die uitgedrukt wordt in kunstcreaties - kan een weg worden naar het transcendente, naar het ultieme mysterie, naar God, juist door haar capaciteit om de horizon van het menselijk bewustzijn te vergroten en te openen, om haar boven zichzelf uit te stuwen, en ons brengt over de afgrond van de oneindigheid."

'Authentieke schoonheid opent het menselijke hart voor nostalgie, voor een diep verlangen om te kennen, om lief te hebben, om naar de ander te gaan, naar wat boven zichzelf uitstijgt. Als we de schoonheid ons ten diepste laten raken, ons verwonden, onze ogen laten openen, dan herontdekken we de vreugde van het zien, de kracht om de diepe zin van ons zijn te herkennen, het mysterie dat ons omringt en waarop we steeds kunnen bouwen, het geluk en de passie van de dagelijkse inzet', zegt Paus Johannes Paulus II ons in zijn brief aan de kunstenaars in 1999.

De wereld van vandaag is niet onverschillig ten opzichte van kunst, juist in tegendeel:

De wereld van vandaag is gekenmerkt en wordt doorkruist door een soort hypersensibiliteit, in ieder geval door een visuele overvloed. Temidden van al die beelden, waarvan sommigen ons zicht kunnen perverteren, is de kunst in staat om ons te raken en de moderne mens te begeleiden die God zoekt zonder het te weten, en die moet leren kijken, omdat het 'beeld dat ik heb over de ander bepaalt mijn menselijkheid' (Benedictus XVI).

De kunst- in al haar vormen - doordringt onze hedendaagse gemeenschappen, tot op een punt dat het een massa consumptieproduct is geworden. De mensen van onze tijd zijn daardoor meer ontvankelijk om zich op die manier voor God te openen, door die weg, die de weg van de schoonheid is. Dat brengt ons terug op de vraag van de blik. We zien heel veel dingen, in een soort van boulemie van beelden, maar zonder ernaar te kijken. Dat is ook waar in het onderwijs: we zien jongeren maar we kijken er niet naar: ernaar kijken, dat vraagt een bekering. 

Als men leert kijken, dan ziet men God: 

Dat is de prachtige titel van een boek van EH Marie-Eugène de L'Enfant-Jésus: Ik wil God zien. Ja, onze God heeft dat uitzonderlijke, dat hij zich wil laten zien, zelfs aanraken, dat hij dus een zintuigelijke ervaring van het geloof mogelijk maakt. 

Heel lang, stelden de theologen de schoonheid voor als een 'uiterste ervaring': de schoonheid kwam na de goedheid en de waarheid. Dat zegt St Augustinus, om maar een van de reuzen van het Christelijke denken te citeren. Maar men kan de schoonheid ook zien als een begin, als de toegangsweg voor de goedheid en de schoonheid. Dat is wat Hans Urs von Balthasar verdedigt. De Schoonheid is een belofte, de geopenbaarde glorie van God, een propedeutiek. De ware schoonheid is maar een belofte, en hoewel mooi op haar eigen, maar is dat maar voor zover ze een belofte inhoudt. De aankondiging van het kerygma is niet woordelijk uitgedrukt. Ze laat zich zien, voelen. Ze toont het Woord. 

De schoonheid zal de wereld veroveren. 

De recente Pausen hebben zich in die geest tot de kunstenaars gericht, en treden de gedachten van Hans Urs von Balthasar bij, die de schoonheid beschouwde als een belofte die opent naar goedheid en waarheid. Men citeert vaak de zin van Dostoïevski 'De Schoonheid zal de wereld redden.' Dat komt uit de roman De Idioot (1868) waarin een jonge man Hippolyte Terentiev, zich richt tot prins Mychkin, de held van de roman: 'Is het waar, prins, dat u ooit gezegd hebt dat schoonheid de wereld zal redden. Heren, zei hij met aandrong tot allen, de prins zegt dat de wereld gered zal worden door de schoonheid, maar welke schoonheid zal dan de wereld redden?' En de prins antwoordt niet. Het christelijke antwoord is dat er veel schoonheden zijn, sensueel, esthetisch, maar dat alles slechts de reflectie is van een enkele Schoonheid, dat is God. De eerste esthetische schoonheid raakt ons met gevoel, door het zien,  het voelen, het gehoor. Maar ze volstaat niet op zichzelf. Een schoonheid die niet meer wil doen dan ons een plezier te bezorgen vergaat met het gevoel dat ze voortbracht. Maar de gevoelsmatige schoonheid, die welke Socrates ons voorstelt, doet ons een tweede schoonheid binnen gaan, de metafysische en ethische, die van Plato, waar de schoonheid geïdentificeerd wordt als waar en goed. 

We moeten die schoonheid hervinden.

We moeten die schoonheid hervinden en volgen, die geordend moet zijn als Schoonheid om werkelijk mooi te zijn. Zonder dat, kan de Schoonheid geperverteerd worden, zoals we leren uit de soms ambivalente houding in de Schrift: 'In plaats van de mens te openen voor de horizonten van de ware vrijheid, door ze naar boven te trekken, sluit ze juist op en maakt ze tot slaven zonder hoop of vreugde. Het gaat om een bekorende, maar hypocriete schoonheid, de verlangens opwekt, de zin naar macht, bezit en dominatie, en zich snel omvormt tot het tegendeel, door het gezicht aan te nemen van het obscene, van het schokkende en van de gratuite provocatie.' (Benedictus XVI)

De dialoog tussen de kunstenaars en de Kerk

Om kracht, macht en zin te geven aan zijn werk, moet de kunstenaar te rade bij de bron en steunen op de priesters. Zou de christelijke kunst dood zijn? Neen! Men associeert de Katholieke kunst met figuratieve kunst: de band tussen kunst en incarnatie legt die band uit. Onze God werd men, en liet zich zien, dus is voorstelbaar. Maar de christelijke kunst kan ook, en de geschiedenis toont dat aan, ook de wegen van het abstracte bewandelen. Er bestaan vandaag grote chirstelijke kunstenaars, moedige kunstenaars. Maar er is ook dringend een nood dat kunstenaars zich terug voeden, een echte dialoog hebben met de Kerk, want een christelijke kunst kan niet geïsoleerd leven van de gemeenschap die het geloof heeft. 

De Kerk moet terug inspiratiebron van de schepping worden. 

Gedurende eeuwen was de christelijke kunst een vrucht van een vruchtbare dialoog tussen kunstenaars en priesters en theologen. De Kerk van vandaag is geen (of zeldzaam) mecenas meer. Ze bestelt geen werken meer. Nochtans is dat essentieel, en Johannes Paulus II heeft meermaals onderstreept dat de dialoog tussen de kunst en het magisterium esssentieel is. De Kerk moet terug initiatiefneemster en inspiratiebron van schepping worden. De dialoog is noodzakelijk en vruchtbaar. En dat kan van hoge eenvoud zijn: een mooie pagina van het Evangelie doen kennen aan een kunstenaar die vandaar uit die gaat weergeven. Alle kunstenaars hebben dat nodig, om zo gevoed te worden. En welk beter voedsel dan het woord van God? De christelijke kunst kan niet op zichzelf geschapen worden, autogecentreerd. Ze moet voortkomen uit de rijkdommen van heel de gemeenschap, doorheen dialoog. 

Paulus VI sprak zo tot de kunstenaars: 'We hebben u nodig. Onze dienst heeft nood aan uw medewerking. Want zoals u weet is ons dienstwerk dat van prediken en toegankelijke en begrijpelijk maken, en zelfs bekoorlijk, die wereld van de geest, van het onzichtbare, van het ongrijpbare, van God. En daarin, bent u meesters. Dat is uw vak, uw missie; en uw kunst is die van de schatten van de geest te grijpen en die om te vormen in woorden, kleuren, vormen, van toegankelijkheid.'

De dialoog tussen de Kerk en kunstenaars is steeds vruchtbaar. 

Er zijn historische precedenten die de vruchtbaarheid van de dialoog tussen Kerk en kunstenaars laat zien: in de eerste eeuw van de XVIde eeuw kende de artistieke wereld een crisis, het maniërisme, een moment waarop het effect werd nagestreefd voor zichzelf, tot nadeel van de waarheid die ze wilde afbeelden. Sommige kritiek van protestanten was daarom niet zonder grond. Wat is er gebeurd? Op het concilie van Trente vroegen de concilievaders dat die vraag werd aangepakt, niet door het magisterium van de Kerk, maar pastoraal. Het gevolg was er bijna onmiddellijk. Een ongelooflijke vruchtbaarheid, enorme topwerken werden gemaakt als gevolg van de dialoog van de kunstenaars met de Kerk. 

Een van de goede voorbeelden van de vruchtbaarheid van die dialoog is het werk van Caravaggio. Caravaggio is een krachtige childer die de mensen enorm raakt en die ook vandaag nog een 'weg' tot evangelisatie is. Zijn werk was een product van een constante dialoog met de Kerk, een dialoog die soms hoog opliep, maar een echte dialoog: en de kunst voedt zich daarmee. Daar is werkelijk een taak voor de Kerk om zo nieuwe roepingen te doen bloeien. Als de christelijke kunst is uitgepraat, dan moet ze zich hernieuwen en zich voeten aan de bron: de Schrift en het gebed, en in gemeenschap niet alleen. Dat is een uitdaging voor vandaag. 

Op zondag 24 juli 2022 zal de Sacramentsbroederschap opnieuw het Mirakel van Viversel-Hasselt herdenken met aanbidding tot 25 juli 2022 in de namiddag. Daarnaast komt er een symposium op zondag namiddag met als titel 'Schoonheid, bron van Evangelisatie'. Doel is om het belang van Katholieke kunst te bespreken in de evangelisatie in ons bisdom. Een broodnodige dialoog. 

 

Zelfs als ...

 Zelfs als morgen vrouwen aan het altaar staan, homostellen gezegend worden, hertrouwd gescheidenen de communie mogen ontvangen, het celibaat is afgeschaft en de seksuele moraal geliberaliseerd, dan zit er overmorgen niet één extra persoon in de kerk, omdat hij Jezus meer liefheeft of het mysterie van de Kerk beter begrijpt.

Mgr stefan Oster, 

bisschop van Passau

auteur van het boek Gott ohne Volk? Die Kirche und die Krise des Glaubens - met Peter Seewald. 

Dr. Alice Von Hildebrand, R.I.P.

De katholieke filosofe en theologe Alice Von Hildebrand-Jourdain, de Belgische echtgenote van Dietrich von Hildebrand is vandaag overleden op 98jarige leeftijd. 

Een van de mooiste speeches die ik haar hoorde houden, was over het belang van dankbaarheid: 

'Gratitude, the key to happiness': 

SACRA 705: Schoonheid, bron van evangelisatie: 24 juli 2022

Op 24 juli 2022 herdenkt de Hasseltse Sacramentsbroederschap de 705de verjaardag van het Mirakel van Viversel/Hasselt. Ze zal dat doen met een symposium met als thema: Schoonheid, bron van evangelisatie. 

Het symposium zal openen met een lezing door Dr Elisabeth Lev. Zij schreef een prachtig boek: How Catholic Art saved the Faith. Over het belang van de kunst van Rubens tot Caravaggio, voor het welslagen van de evangelisatie (Katholieke Reformatie) in de 16de en 17de eeuw.

Natuurlijk zal ze ook in Hasselt speciaal een focus leggen op de verdediging van de Eucharistie. 

Vandaar gaan we uit naar vormen van eigentijdse Katholieke Kunst vandaag, die bron zijn van Evangelisatie (en helaas vrij schaars te vinden zijn). 

Hou alvast zondag 24 juli 2022 vrij. 

Heb geen schrik van de biecht! Een vastenbrief

 Vastenbrief van Mgr Mark Davies 09-03-2014, bisschop van het bisdom Shrewsbury

Brief die werd voorgelezen op de eerste zondag van de vasten in 2014:

Geliefde broeders en zusters,

"Ik wil u vragen - maar zeg het niet luidop - maar antwoordt in uw hart: Wanneer was de laatste keer dat u te biechten ging?" Dat is de vraag die Paus Franciscus ons recent stelde. De Heilige Vader vervolgde: "Denk erover na ..." is het "2 dagen, 2 weken, 2 jaar, 10 jaar, 40 jaar?" ... En als er al veel tijd tussen zit, verlies dan niet nog een dag. Ga, de priester zal goed zijn. Jezus is daar, en Jezus is zachtaardiger dan zijn priesters, Jezus ontvangt u, en hij ontvangt u met veel liefde. Wees moedig, en ga te biechten!" (algemene audiëntie, 19 februari 2014). Dat is de oproep van Paus Franciscus die ik wil herhalen bij het begin van de vasten dit jaar, die we gewijd hebben aan vrede en verzoening in ons bisdom. 

Wees niet bang en ga biechten! zegt Paus Franciscus in zijn eenvoudige en directe oproep. 'Als men op wacht staat voor de biecht" zegt hij, voelen we de dingen die op ons hart wegen; "maar als het voorbij is voelt men zich licht, vrij, groot, vergeven, mooi, zacht, gelukkig. Dat is de schoonheid van de Biecht!" Dat is het sacrament dat Christus ons geeft voor ons heil, voor de vergiffenis van de zonden na het doopsel, en om u en mij te helpen om Heilig te worden, perfect in de liefde wat het doel is van ons Christelijk leven (Lumen Gentium 40). Dus, wat houdt ons tegen in dat Sacrament? Ik denk dat ik uit persoonlijke ervaring weet wat ons tegen houdt. De biecht is het moment dat ik alle illusies over mezelf moet opzij zetten en de staat van mijn Christelijk leven, en moet zeggen 'Vader, zie hier mijn zonden'. Het zou zoveel gemakkelijker zijn om te zeggen: dit zijn iemand anders zonden en fouten! Maar neen; dit is waar ik in de fout ben gegaan! De biecht is een 'reality check' waarbij ik erken hoe ver ik nog moet gaan op de weg van het Christelijk leven en de genade moet ontvangen om verder te gaan. Of met de woorden van de Paus-Emeritus: 'we moeten onze zwakheid erkennen maar doorgaan, en niet opgeven om opnieuw bekeerd te worden door het Sacrament van boete en verzoening voor een nieuwe start ...' (Paus Benedictus XVI 17 februari 2007). Dit is zeker het moment waarop u en ik worden 'geleid door de Heilige Geest' (Mattheüs 4:1) om de verlokkingen van de duivel af te slaan, zoals onze Redder deed in de woestijn. We moeten nooit vergeten dat de Heer zelf, de Zoon van God die ons menszijn kwam delen, beproeft werd door de duivel. Wij zullen dus dezelfde strijd in ons leven hebben. Een oprechte biecht van onze zonden is het moment waarop we onze illusies opzij zetten die we zo graag over onszelf koesteren. 

Voor Kerstmis beschreef Paus Franciscus hoe hij zelf te biechten gaat. 'Priesters en bisschoppen moeten ook te biechten, want we zijn allen zondaars' legde de Heilige Vader uit, 'en de Paus is ook een zondaar. En de biechtvader hoort wat ik hem zeg, en hij geeft raad en vergeeft, want we hebben allen vergiffenis nodig'. Paus Franciscus herinnert ons dat zonden belijden schaamte kan geven. Maar hij noemt het een 'goede schaamte', want zonden zijn iets waar we ons over moeten schamen! Maar juist op het moent dat we ze belijden (zo zegt de Paus) zendt God ons 'een broeder om onze zonden te vergeven, de zekerheid over de vergiffenis in de naam van de Kerk ...' Door de dienst van de priester, zegt de Paus, houdt God ons in een omarming en vernieuwt ons en geeft ons kracht om terug op te staan en onze toch door te zetten (Audiëntie van 20 november 2013). Het Evangelie van vandaag eindigt met deze mooie woorden: 'Toen verliet de duivel hem, en engelen kwamen om hem te dienen' (Mt 4:11). Dat is een moment van vrede temidden van de strijd in de wildernis. Het Sacrament van boete en verzoening brengt ons vrede: 'Ga heen in vrede' zegt de priester ons. 

Ik zend u de woorden van Paus Franciscus van aanmoediging om te biechten [..]. Tijdens de vasten zullen er veel gelegenheden zijn om dit 'grote en schone' Sacrament te ontvangen. Ik heb uw priesters gevraagd om zich speciaal op Goede Vrijdag beschikbaar te maken, zoals ik zal zijn hier in deze Kathedraal. Met Paus Franciscus wil ik u deze vraag stellen: Hoe lang is het geleden dat u te biechten ging? Verlies geen tijd. De Heilige Vader herinnert ons: 'Het is Jezus zelf die ons wacht in dit grootse en mooie Sacrament: Houdt moed en ga te biechten!'

Met mijn gebed voor u allen, 

+ Mark

Bisschop van Shrewsbury

De Kerk, Waarheen? Mgr Dominique Rey, bisschop van Fréjus-Toulon, heeft zijn laatste woord nog niet gezegd.

 In 2017 sprak Mgr Dominique Rey in Hasselt over 'van aanbidding tot evangelisatie', bij gelegenheid van de 700ste verjaardag van het Sacrament van Mirakel [Sacra 700]. De Hasseltse Sacramentsbroederschap organiseert op 24 juli 2022 een nieuw Symposium 'Schoonheid, bron van Evangelisatie': Sacra 705.

Vertaling van een artikel in het publieke domein (le salon beige, Antoine Bordier):

Een pagina wordt omgedraaid voor de bisschop van het bisdom Fréjus-Toulon, Mgr Dominique Rey: 2021. Een nieuwe, andere, bladzijde wordt geopend, en moet zich nog vullen met letters, woorden, zinne: die van 2022. Hij vierde vorig jaar zijn 20 jaar als bisschop van dit bisdom, en in 2022 zijn 70ste verjaardag op deze aardse pelgrimstocht, of beter nog zijn maritieme navigatie. Want te midden van de storm, op deze onrustige zee, zit hij tussen twee waters, zoals de Kerk van Frankrijk. Slaapt hij zoals Christus aan het hoofd van het schip? Navigatie in troebele waters, met deze bisschop-skipper sinds lang. 

Zoals als steeds, ook al begint men het gewicht van leeftijd en de functie zich te laten voelen, is Mgr Rey in form. Hij maakt een grap, met een glimlach op het gelaat. In zijn witte auto - die niet geblindeerd is en zich niet laat omvormen toto papamobiel - luistert hij naar zijn favoriete zangers. Ze horen tot een vervlogen tijd, uit de tijd dat de zangers nog vertellers waren, poëten. Hij luistert naar Léo Ferré, Brassens, Brel. Vandaag luistert hij, terwijl hij met de auto op weg is naar zijn seminarie in La Castille, waar 60 seminaristen hem een feest hebben voorbereid, nu Kerstmis nadert, luistert hij naar een lied van Pierre Bachelet L'homme en blanc. De woorden zijn verrassend realistisch, al lijken ze nu van een verloren verleden: 

"Hij komt uit het vliegtuig, hij omarmt de aarde. Op zijn knieën op de grond, alsof hij een gebed zei. En terwijl de wachtenden niet weten wat doen, met hun oude discours, hun militaire tenues. Hij komt, hij daalt van de trap, daar is de man in het wit ..."

Die man, was paus Johannes Paulus II. Mgr Rey behoort tot zijn generatie. Hij ging in het seminarie op ongeveer het moment dat Karol Wojtyla Paus werd, minder dan 2 jaar later, in 1980. Hij werd gewijd in 1984, door kardinaal Jean-Marie Lustiger, aartsbisschop van Parijs. 

Vandaag kijkt hij naar zijn bisdom, naar het jaar 2021, en constateert dat

"de pandemie heeft onze gewoontes door elkaar gegooid. Zoals heel Frankrijk waren we erg geraakt door het virus. De gevolgen van de pandemie zijn op alle terreinen negatief geweest. Er heerst een echte ongerustheid voor de toekomst. We zitten in een cyclus waar kwetsbaarheid, schrik en gekheid heersen. Sommige mensen zijn heel erg eenzaam geworden. En wat moeten we denken van de media-druk en de politieke en regeringsbeslissingen?"

Tijdens deze crisis van de mondiale pandemie, heeft het bisdom Fréjus-Toulon wat van haar kudde verloren, in de strijd. Maar, ze heeft terug kunnen verbinden en nieuwe diensten kunnen bieden aan haar gelovigen om het geloof te beleven en de erediensten. 

"Tegenover de moeilijke situaties, vaak angstig, zijn jongeren opgestaan, en ze hebben groepen georganiseerd om eenzame mensen te bezoeken. Dankzij de nieuwe technologieën en het internet, hebben ze een sociaal netwerk georganiseerd dat La Traversée heet. Meer dan 30 000 nemen al deel en hebben verschillende momenten van hoop en barmhartigheid gemaakt. We hebben de dagelijkse mis via YouTube."

Een bisschop op de brug

Maar Mgr Rey laat de armen niet rusten tegenover deze crisis van COVID19, de roepingen crisis of de dechristianisatie. In tegendeel hij stroopt de mouwen meer dan op. Deze man van God is een echte navigator, die meer dan een oplossing uit zijn hoed weet te toveren. 

"Ja, ik ben een pelgrim. Ik zwerf over de wegen, de routes en de straatjes van mijn bisdom. Ik ben geen beheerder voor God. Ik ben geen functionaris van de Kerk. Ik ben een pelgrim."

Die pelgrim, is op de eerste plaats een poëet. Hij leest graag Baudelaire, Prévert, ...Hij schrijft zelf gedichten. En andere boeken die hem doen kennen tijdens zijn navigaties in de diepe wateren. Hij schreef boeken over de vrijmetselarij, over het leven, over de roeping, over de plaats van de leek in de Kerk, over de islam. 

Zijn laatste boek kwam dit jaar uit. De titel? "Wees een vader". Hij schreef het voor de sluiting van het jaar van St Jozef, zoals geopend door paus Franciscus. 

"Het is het jaar van de vader, legt hij uit. Men ziet het overal, de families imploderen, de koppels scheiden. De vader en de moeder worden afwezig in onze gemeenschappen, die zichzelf ledigen. Onze maatschappij moet de mannelijkheid terugvinden, het vaderschap, moedige en nederige mannen, die zich genereus inzetten voor het welzijn van hun familie en de gemeenschap. "

Voor hem is St Jozef het beste voorbeeld van een vader om te volgen. "Het is een rechtvaardige vader, goed en beschermend". 

Hij stelt hem voor als voorbeeld in heel zijn bisdom, dat bestaat uit een 10tal steden van gemiddelde grootte. In het westen is er Saint-Maximin, in het noorden Aups en Draguignan, in het oosten Fréjus en in het westen Toulon. Samen meer dan 1,1 miljoen mensen, en meer dan 100 000 gelovigen. En het is in deze landen dat in de 17de eeuw, volgens de geschiedenis van de Kerk, St Jozef verschenen is in 1660 in Cotignac. Een eeuw eerder in 1519 zouden ook Maria en het Kind Jezus er verschenen zijn. Ieder jaar in het eerste weekend van juli en bij het feest van de TenHemelopneming op 15 augustus, komen duizenden pelgrims naar de 2 heiligdommen in Cotignac, in dat gewijd aan St Jozef op de Mont Bessillon, en naar dat van Notre-Dame des Grâces, op de berg Verdaille. Dit bisdom zou het enige zijn, of is het enige waar er verschijningen zijn geweest van de Heilige Familie, het is te zeggen Jezus, Maria en Jozef. Dat is een schat voor het bisdom. Deze schat ligt voor Mgr Rey aan de basis voor de kerkelijke missie. En het is daarvoor dat hij roepingen aantrekt uit de hele wereld. 

Tijden van storm en schandalen

Mgr Rey verstopt niet dat 2021 een erg hard jaar was voor de Kerk, haar hiërarchie, leden, gelovigen, priesters en bisschoppen. 

"Ik zeg vaak dat het Christendom geboren is in een tombe die een kribbe geworden is. En het op momenten van heel grote crisis, dat de Kerk zich heeft kunnen hervinden en zich heeft kunnen ontwikkelen."

In zijn bisdom hebben de schandalen van pedofilie, de afzetting van Mgr Aupetit, in een drafje aangenomen door paus Franciscus, geen effect gehad op de wijdingen van de priesters in juni en september. Zijn bisdom trekt seminaristen aan, vanuit heel de wereld. Alsof dit bisdom op een eiland lijkt dat nog weerstand biedt aan de genadeloze dechristianisatie die meer en meer bisdommen teistert.

De pedofilie lijkt een echte tsunami, die de barken van de Kerk doet wankelen. De schandalen zijn er. 

"het rapport van de CIASE (Onafhankelijke commissie voor misbruik in de Kerk) heeft een licht geworden op de grootheid van het probleem, die het gelaat van Christus verminkt heeft. Op de bisschoppenconferentie (CEF) in Lourdes in afgelopen november, hebben getuigenissen mij erg geraakt. Ik werd verstomd, gechoqueerd van de drama's. We kunnen daar niet over zwijgen. We kunnen de slachtoffers geen zwijgen opleggen. We moeten hen aanhoren, begeleiden, en rekenschap geven. We denken na over een financiële vergoeding."

Aan stuurboord en bakboord

Zou de Kerk op de kruising van wegen staan? Lekt de boot aan alle kanten? Staan we op wegen waar het kwaad wint van het goede, de leugen van de waarheid, de storm van het bedaren? Gaat de Kerk ten onder of is ze zich aan het hervormen? Gaat ze naar een droog strand ... In de geschiedenis van de Kerk, heeft ze steeds op grote vervolgingen gereageerd, 2000 jaar geleden in de Romeinse periode, of tijden de kruistochten, tijdens de franse revolutie, of nog meer recent bij de vervolgingen van de Christenen in de Orient, heeft de Kerk zich steeds weten te hervormen doorheen de vervolging. Deze keer is de uitdaging anders, want het is van binnen uit, vanuit haar eigen leden, vanuit haar priesters dat de schandalen komen, zoals in de tijd van paus Alexander VI. Ze kan haar onschuld niet uitschreeuwen, met een argument van 'het is de fout van anderen'. Neen het is haar eigen. Ze heeft te lang gewacht, ze is medeplichtig geworden. Laat ons niet generaliseren. Maar als de storm zo oplaait, als het zo een cycloon is geworden, dan is het omdat zij die het wisten, tot hoog in de hiërarchie, hebben gezwegen en hebben laten begaan. 

De tijd van de schandalen en de stormen is de tijd van hervormingen en herstellen. 

"De Kerk is zich steeds aan het hervormen, zegt Mgr Rey. Zij wordt geleid door het mysterie van het Heil, dat ze naar de wereld moet brengen. Niet omgekeerd. Ze moet de leden van de Kerk helpen veranderen, zich bekeren. Wij moeten, en we zullen moeten verbeteren, onze gedragingen veranderen, onze kerkelijke relaties. We moeten harder werken in co-responsabiliteit met de leken."

Hij citeert wat cijfers. In zijn bisdom gaat het om een 10tal zaken, waarvan er 4 voor het gerecht. Het is een van de bisdommen waar het aantal gevallen het laagste is. 

"rififi" bij Mgr Aupetit

Na deze vragen over de pedofiliezaken, die lijken op de sparadrap van Kapitein Haddock, hebben we het over de affaire Mgr Aupetit. Eerst spreekt Mgr Rey over de moeilijkheden om vandaag bisschop te zijn: "Het is niet makkelijk bisschop te zijn. Maar, wij moeten Hem volgen tot op het Kruis."

Tijdens de plenaire sessie van de bisschoppenconferentie CEF is er bij enkele bisschoppen het woord 'ontslag' gevallen. Op datzelfde moment, hebben journalisten van Point een artikel geschreven dat het spectaculaire ontslag van een franse prelaat, van het belangrijkste bisdom van Frankrijk heeft teweeg gebracht. 

"Ik heb geen weet van de feiten waar het over gaat. Ik weet dat het een zware taak is, want het bissdom Parijs is erg zwaar. Er waren spanningen in verschillende dossiers. Maar waar zijn die niet? Ik was niet op de hoogte van de feiten". 

Laat ons snel de feiten samenvatten. 

Het onderzoek van de journalisten van Point, Marie Bordet en Violaine de Montclos was getiteld Archevêché de Paris: les mystères de Mgr Aupetit. En een samenvatting als een soort diaporama Du rififi dans le diocèse de Paris. De journalisten schrijven over de werkingsmethodes van de prelaat die men 'te voortvarend' duidt met als gevolg dat twee vicarissen-generaal, zijn dichtste medewerkers, ontslag namen met enkele maanden tussen. Dan waren er nog enkele affaires: de parochie St-Merry, die de aartsbisschop wilde sluiten omdat een minderheid van LGBTQI etc de activiteiten van de parochie naar hun hand zetten, en dan ook het motu proprio, Traditionis Custodes, dat de prelaat met kracht wilde uitvoeren en de traditionalistische Missen verbood, met name in Notre-Dame-du-Travail, in het 14de en St-François-Xavier in het 7de arrondissement. Maar de grootste 'revelatie' was de beschuldiging dat Mgr een intieme relatie zou hebben gehad met een vrouw in 2012. Mgr Aupetit heeft zich verdedigd. Maar hij bood zijn ontslag aan aan de Paus, om hem te laten beslissen. Die heeft het snel aangenomen op 2 december. Op een andere toon, die extreem snelle beslissing van de Paus deed denken aan de affaire Fillon [de presidentskandidaat die met een affaire over tewerkstelling van zijn vrouw, uit de presidentsrace verdween terwijl hij heel populair was bij Katholiek rechts].

Velen waren verbaast over de antwoorden van Paus Franciscus aan de media, tijdens een persconferentie in het vliegtuig. 

"Ik ken de zaak niet fundamenteel. Maar we moeten voorzichtig blijven. Zeker in deze tijd nu men meer en meer spreek over collapsologie, over een totale ineenstorting, het einde van een beschaving". 

De te bevaren wegen in 2022.

Mgr Rey bewaart zijn koers; zelfs als de oversteek over de wateren zout ontbreekt. Hij weet de schipbreuk te vermijden, de zeilen uit te zetten, en het grootzeil op te zetten wanneer het moet. Hij barst van de projecten. Hij, de bisschop-schrijver, wordt pelgrim als hij de christenen gaat helpen in de diepe wateren van het Midden-Oosten, de Libanon, Syrië, Jordanië ... Hij wordt kapitein als hij in het midden van de pandemie, grote investeringen begint te plannen om te moderniseren, bijvoorbeeld, in de heiligdommen van Cotignac. 

"We mobiliseren voor het herstel van de heiligdommen. Die hebben een nieuw elan nodig. Dat is het project voor 2022, en verder. Ik word 70 en ik moet mijn bisdom voorbereiden op de toekomst. VOor die volgende minderheids-generatie, maar erg getuigend, soms protesterend tegen de materiële miserie, de morele en spirituele gebreken van onze tijd." 

Die tekens van hoop ziet hij op de eerste plaats bij de jongeren, in de families. Hij ziet het in de grote christelijke evenementen, om het christendom te herlanceren, zoals het Congrès Mission. Hij ziet ze in de groepen van jonge christenen die zich mobiliseren om mensen met problemen, zieken armen, onmachtigen te helpen. 

Op 69 jaar houdt deze bisschop de koers van de boot, hoewel hij geboren werd in St-Etienne met zijn voeten op de grond. Hij houdt koers, die van de evangelisatie, tegen de wind en stormen en golven in. Hij heeft zich een dikke huid gevormd. In Toulon, die de grootste militaire zeebasis heeft van het continent zegt hij:

"Ik let sterk op wat ons verenigt en samen brengt. Al de Fransen, wat ook hun geschiedenis, hun oorsprong, religie is, hebben nood aan eenheid. Men ziet heel goed, hoe onze gemeenschap afbrokkelt. We moeten terug de weg naar God vinden. We moeten aandachtig zijn aan de nieuwheid die opspringt, aan het deel van het leven dat wegvalt. En we moeten opnieuw zoeken wat ons verbindt. Enfin, we moeten groter worden. De Kerk doet ons groeien."

En wat met de politiek? 

Mgr Rey houdt zijn scheepsmuts in de hand. Hij verlaat de brug. Hij ziet er een oude matroos uit, die al de wereldzeeên heeft getrotseerd. Zijn mooie borstkruis blinkt in de nacht van Toulon. Hij kijkt ver uit en zegt, als een proclamatie: 

"Frankrijk moet haar wortels terugvinden, haar doel en haar DNA. Frankrijk werd niet geboren in 1789. Haar geschiedenis, onze geschiedenis is 2000 jaar oud. Voor mij is de dimensie religieus. Zoals Paus Johannes-Paulus II ons uitnodigde, moeten we ons terug herinneren aan onze geloftes van ons doopsel. We moeten trouw worden aan de beloften van ons doopsel."

Is dat het doel voor 2022?

Hij bekijkt de presidentsverkiezingen met een zekere afstand.

"Het zijn niet de kandidaten die belangrijk zijn. Het zijn de programma's. We hebben programma's nodig die respect hebben voor de mens, de familie en het leven. De politiek is een soort beheer op heel korte termijn geworden. De politiek heeft als het ware een doodsliefde. Christenen moeten zich engageren in de politiek, in de nobele zin van die term. Sommigen staan op om het leven en het gezamenlijk welzijn te verdedigen. Dat is een goed teken."

Zijn grootste uitdagen blijft uiteindelijk om hen te bereiken die buiten de Kerk blijven. Voor hem "bestaat de Kerk voor zij die nog geen deel uitmaken van de Kerk, dus voor evangelisatie. We moeten niet bij onszelf blijven. 

Antoine Bordier, journalist en auteur. 

Foto van Mgr Rey, op 23 juli 2017, in Radisson Hasselt bij het Symposium van Sacra700.

Donderdag: Eerste donderdag: aanbidding van 15-16 uur

Donderdag 6 januari 2022, tot voor kort het Feest van Driekoningen, is er aanbidding in de Kathedraal van 15 tot 16 uur.

Iedereen Welkom om het nieuwe jaar goed te beginnen. 

Foto van het Nationaal Eucharistisch Congres in Liverpool in 2018