zondag 15 mei 2022

Het rigide pontificaat

Voor Europeanen was het allicht wennen, een Paus uit Zuid-Amerika. Allicht zijn er dan cultuurverschillen die we niet meteen kunnen waarderen. In de eerste dagen van het pontificaat kwam de paus niet opdagen bij een gepland klassiek concert, met de mededeling dat hij dat niet deed omdat hij geen renaissance-prins was met een hofhouding. De uitgenodigde gasten en het orkest dat hoopten de Paus te ontmoeten zullen het allicht wat weinig fijngevoelig hebben gevonden. Het mocht ons de wenkbrauwen wat laten optrekken, maar allicht was het een opstart-probleem. 

Maar dat zou het niet worden. De Paus mag zich geen renaissance-prins beschouwen, hij kreeg al snel de trekken van een Zuid-Amerikaanse Baron, met barmhartigheid voor die hem vleien en extreme hardheid voor wie hem voor de ene of andere reden niet aanstaan. Die wispelturigheid en grilligheid werden kenmerken. 

Waar Paus Benedictus XVI waarschuwde voor de agnostische staat die stilaan de dictatuur van het relativisme invoert, en totalitaire trekken krijgt die de Katholieke Kerk bedreigen, schijnt de Paus het relativisme met beide armen te omarmen, tot zelfs het relativeren van de dogma's en catechismus van de Kerk. Geen wonder dat het hoofd van de Jezuïeten orde generaal-overste Sosa sj, onbestraft mag zeggen dat ook het Nieuwe Testament onzeker is, want dat niemand Jezus Christus op zijn iphone heeft opgenomen. 

Zo schiet er van de Katholieke Kerk natuurlijk niet veel meer over, als men zowel de catechismus als het Nieuwe Testament relativeert. Gelukkig is er nog het sacrosancte laatste concilie. Alles wordt gerechtvaardigd met een verwijzing naar het laatste concilie. Alleen wie die teksten objectief leest, kan moeilijk uitkomen met de toestand van de Kerk zoals die er vandaag is. 

Uiteraard heeft men gelijk, omdat de teksten relativistisch zijn. Sacrosanctum Concilium legt duidelijke regels neer, maar relativeert die altijd in de laatste zin, door te stellen dat de lokale bisschop alles naar eigen behoefte mag aanpassen. Zo promoot men het latijn, maar laat het aan de lokale bisschop over om toch alles in de volkstaal te doen. Men promoot het gregoriaans, maar laat het aan de lokale bisschop over om het toch niet zo te doen. Het promoot dat ongeschikte kunst niet in de kerk mag komen, zeker niet als de kunstenaars een leven leiden dat flagrant in tegenspraak is met de kerk, maar de lokale bisschop kan anders beslissen. Resultaat voor het bisdom Hasselt: geen gregoriaans, geen Latijn, en Oosterhuis-liedjes alom. 

De liturgie is waarschijnlijk de plek waar de strijd het hevigste is op dit ogenblik. Maar een open discussie is totaal onmogelijk in de Kerk. Als men achteraf objectief kijkt naar wat er gebeurde in 1965-1970 dan moet men erkennen dat men de liturgie ook heeft willen aanpassen om de protestanten tegemoet te komen. Allicht in een oprechte en lovenswaardige hoop dat men de Kerk terug kon herenigen. Men heeft dus het offerkarakter van de Eucharistie, dat fysiek het meest naar voor kwam door het offer door de priester te laten opdragen op de berg van Golgota (en meest kenmerkend met de rug naar het volk) naar een protestantse 'setting' als maaltijd, proberen af te zwakken.

Dan moet men 50 jaar later ook erkennen dat het mislukt is. De Katholieke Kerk en de protestantse gemeenschappen zijn niet herenigd, en er is ook niet de minste aanwijzing dat dit zal gebeuren. Tenzij dan dat sommige Duitse bisschoppen verward zijn geraakt, en menen dat de Katholiek Kerk een onderdeel van de prostestante kerkgemeenschappen moet worden. Deze verwarde bisschoppen bekennen openlijk hun ongeloof in de aanwezigheid van Jezus Christus in de Eucharistie, en dat dus ook protestanten te communie kunnen gaan. [Nochtans zegt Jezus zelf in het Evangelie, dat wie niet eet van Zijn Lichaam en drinkt van Zijn Bloed,  het mag aftrappen uit de Kerk. Expliciet vragend aan zijn leerlingen: En gij, wilt gij ook gaan? ]

Meest bedroevend is toch wel wat in recente dagen gebeurde. Na het verbod op de oude ritus door de Paus vorige zomer, aangekondigd met een brief in termen die een Paus onwaardig zijn maar eerder geschreven zijn door een opgewonden kind dat zich misdaan voelt, is men erin geslaagd om een levend deel van de zieltogende Kerk van Europa te ontmoedigen, te beledigen en nodeloos te kwetsen. 

Een aantal moeders van priesters die de oude ritus waarderen en tot de essentie van hun priesterschap vinden, gingen op stap van Parijs naar Rome, weken aan een stuk stappen en bidden om de Paus te ontmoeten en hem als moeders te vragen om hun kinderen te beschermen en toe te laten om de Kerk verder lief te hebben zoals ze geleerd hebben en hun roeping te volbrengen waarin ze gewijd zijn. En dan slaagt de Paus erin om die vrouwen die 1500 km gestapt hebben ter wille van hun kinderen, geen audiëntie toe te kennen en even flauw te lachen en te zwaaien ... Wel dat gaat veel verder dan rigiditeit, dat is boertigheid, dat is een totaal gebrek van fatsoen, dat is ronduit vulgair. 

De Paus kan verschillen van mening (enkele dagen later hield hij een redevoering voor de Pontifical Liturgical Institute Anselmianum, daarbij uithalend naar iedereen die de oude ritus liefheeft), en denken dat zijn pontificaat van relativisme en onduidelijkheid, dat zijn pontificaat van groepen in de Kerk tegen elkaar uitspelen en tegen elkaar opzetten, dat zijn onbeschaamde zelfpromotie, dat zijn arbitrair oordelen zonder verantwoording af te leggen een groot succes is. De populaire pers is het helemaal eens met de paus en zwaait hem alle lof toe; de cijfers van afname van aantal gelovigen en priesterroepingen en de massale kerksluitingen spreken een andere taal. Maar wat hij ook doet: wie onbarmhartig is voor het smeken van moeders doet niet het werk van God.

Geef ons liever een renaissance-prins...

Dat ontslaat ons er trouwens niet van te bidden voor de Paus en de heilige Kerk. 


Geen opmerkingen:

Een reactie posten